ازار سرمایه کشور در هفته جاری شاهد تلاش خریداران برای غلبه بر عرضه‌های سهام بود که موجب رونق نسبی بازار و افزایش 9/1 درصدی شاخص بورس شد. بدین ترتیب شاخص با ثبت رقم 26000 واحد در فاصله 5/2 درصدی از رکورد 26675 واحد قرار گرفت که پیشتر در 27 فروردین ماه تجربه شده بود. در همین حال، تقابل سنگین عرضه و تقاضا در روزهای آخر هفته و پیشروی فروشندگان در روز چهارشنبه نشان می‌دهد که عبور از سطوح فعلی قیمت سهام در اکثر شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاران آسان نبوده و نیازمند ورود نقدینگی جدید و تقویت کفه تقاضا است.

یک هفته با تپیکس
تلاش خریداران برای رونق دوباره بورس
 شروین شهریاری
بازار سرمایه کشور در هفته جاری شاهد تلاش خریداران برای غلبه بر عرضه‌های سهام بود که موجب رونق نسبی بازار و افزایش 9/1 درصدی شاخص بورس شد.
بدین ترتیب شاخص با ثبت رقم 26000 واحد در فاصله 5/2 درصدی از رکورد 26675 واحد قرار گرفت که پیشتر در 27 فروردین ماه تجربه شده بود. در همین حال، تقابل سنگین عرضه و تقاضا در روزهای آخر هفته و پیشروی فروشندگان در روز چهارشنبه نشان می‌دهد که عبور از سطوح فعلی قیمت سهام در اکثر شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاران آسان نبوده و نیازمند ورود نقدینگی جدید و تقویت کفه تقاضا است. به نظر می‌رسد در غیاب اطلاعات جدید برای سرمایه‌گذاران مبنی بر رشد عملکرد شرکت‌ها (که احتمالا باید نشانه‌های آن را در گزارش‌های 12 ماهه 89 و سه ماهه 90 جست‌وجو کرد)، شکست مقاومت 27 هزار واحدی شاخص نیازمند تحولات جدید نظیر بهبود قیمت‌ها در بازارهای جهانی، ورود منابع از سوی صندوق‌ها یا سرمایه‌گذاران حقوقی و ... باشد.
نیم نگاه سرمایه‌گذاران به بازارهای جهانی
دو هفته گذشته حاوی تحولات مهمی در بازارهای بین‌المللی بوده است. احیای مجدد بحران یونان و زمزمه‌ها در مورد خروج این کشور از اتحادیه اروپا یا دریافت بسته کمکی دوم، خبر خوشایندی برای حوزه یورو نبود و باعث افت 4 درصدی ارزش این ارز شد. در چین نیز کند شدن روند تقاضا و افزایش تورم به سطح 3/5 درصد، عقب‌نشینی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده مواد خام و فلزات از بازار را رقم زده است. ترکیب افزایش ارزش دلار و نگرانی‌های مربوط به چین، بازارهای کالایی را تحت تاثیر قرار داده است. بارزترین تغییر در بازار نفت و مس قابل مشاهده است که کاهش 10 و 5 درصدی را طی دو هفته اخیر ثبت کرده‌اند. اما در بورس تهران به نظر می‌رسد کاهش قیمت نفت به عنوان یک متغیر کلیدی هنوز آثار خود را آشکار نکرده است.
سرمایه‌گذاری غدیر به عنوان بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی بورس در این هفته رشد 14 درصدی را تجربه کرد تا ارزش روز شرکت به سطح بی سابقه پنج هزار میلیارد تومان برسد. نکته جالب توجه در مورد غدیر افزایش سریع برآوردها از خالص ارزش دارایی‌های شرکت است به نحوی که در شهریور 88، NAV به ازای هر سهم 500 تومان، در بهمن ماه 89 بیش از 800 تومان و در مجمع فروردین ماه 90 معادل 1000 تومان توسط مدیران مرتبط تخمین زده شده است. در این هفته شایعاتی پیرامون NAV 1200 تومانی غدیر (600 تومان براساس سرمایه جدید) بین معامله گران رد و بدل می‌شد. با توجه به زمان بر بودن فرآیند به بار نشستن سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت‌های هلدینگ، رشد اعجاب انگیز برآوردها از خالص ارزش دارایی‌های این شرکت در نوع خود قابل تامل است. «فملی» دومین شرکت بزرگ بورس هم در این هفته با توجه به نگرانی‌ها از افت قیمت‌های جهانی، بازده خوبی را برای سهامدارانش به ارمغان نیاورد و با افت 3 درصدی به کار خود پایان داد. در همین حال دو قلوهای سنگ‌آهنی یعنی «کگل» و «کچاد» به ترتیب با رشد معادل 11 و 3 درصدی تا حدودی جبران کاهش هفته‌های قبل را کردند. مصوبه مجلس در مورد حذف عوارض 50 درصدی صادرات کنسانتره، نقش مهمی در رونق سهام این گروه به ویژه در مورد گل گهر داشت. البته ثبات قیمت‌های جهانی سنگ‌آهن و فولاد را نیز باید در تحلیل وضعیت سهام این گروه موثر دانست. شگفتی ساز این هفته اما حفاری شمال بود که پس از دو عرضه بلوکی ناکام برای واگذاری 50 درصد به علاوه یک سهم توسط خصوصی‌سازی، این بار با سه رقیب سرسخت مواجه شد؛ این رقبا قیمت پایه عرضه را از 3732 ریال تا 4199 ریال بالا بردند تا تعیین سرنوشت مدیریت این شرکت بالادستی صنعت نفت کشور به هفته آینده موکول شود.
مجامع مهم هفته
در روزهای اخیر سهامداران شاهد برگزاری نخستین مجامع بانکی سال بودند. مجمع بانک کارآفرین در هفته گذشته اولین اجتماع سهامداران بانک‌ها را تشکیل داد. در این جلسه، مدیران شرکت ضمن تایید آثار نامساعد بسته سیاستی نظارتی بانک مرکزی در سال 90 بر سودآوری بانک‌های خصوصی از تلاش برای یافتن راهکاری جهت حل معضل کاهش نرخ سود تسهیلات خبر دادند. در مجمع پارسیان در این هفته نیز جو مشابهی در مورد سیاست‌های جدید پولی برقرار بود. بانک مرکزی نرخ سود مورد انتظار عقود مشارکتی قابل درج در قرار داد بین بانک و مشتری را بین 14تا 17 درصد در سال 90 اعلام کرده که با توجه به هزینه حداقل 16 درصدی تمام شده پول، عملا سودآوری بانک‌های خصوصی را با چالش جدی مواجه می‌سازد. در این میان، راهکار کشف نرخ سود واقعی پروژه‌ها (که می‌توان مبنای افزایش نرخ سود تسهیلات از سطح 17 درصدی باشد) نیز کماکان به صورت یک معمای لاینحل برای مدیران بانکی باقیمانده است. به نظر می‌رسد بانک‌های خصوصی موقتا سیاست توقف اعطای تسهیلات تا انجام چانه‌زنی‌ها و کشف راهکار برای تعدیل نرخ وام را در پیش بگیرند؛ هر چند در شش ماه نخست سال به علت اعطای تسهیلات با نرخ قبلی در سال گذشته، این شرکت‌ها در یک حاشیه امنیت موقت به لحاظ کسب سودآوری قرار دارند. «وکار» و «وپارس» به ترتیب 500 و 370 ریال سود بین سهامداران خود تقسیم کردند. در مجمع مخابرات نیز طرح دعوای مجدد سازمان تنظیم مقررات رادیویی مبنی بر سهم 28 درصدی از درآمد حاصل از تبادل پیامک‌ها مطرح شد. با در نظر گرفتن شواهد موجود احتمالا ادعای شرکت ارتباطات سیار مبنی بر اختصاص حق‌السهم 5 درصدی به نتیجه نرسد و این شرکت ملزم به تطابق با شرایط جدید خواهد بود که منجر به پرداخت بیش از 100 میلیارد تومان از سود انباشته (بابت سال گذشته) و کاهش پیش بینی سود هر سهم «همراه» در سال 90 از 6056 ریال به 5587 ریال خواهد شد. در مجمع کالسیمین؛ افزایش متوسط عیار خاک دریافتی از معدن انگوران به 18 درصد اعلام شد که خبر خوشی برای شرکت‌های وابسته به این معدن تلقی می‌شود و نشانگر عبور انگوران از مرحله بحران است. شرکت‌های وابسته به این معدن بابت ریزش دیواره و کاهش عیار خاک در سال‌های اخیر آسیب زیادی را متحمل شده اند. تحول دیگر مجمع «فاسمین»، تحقق درآمد 355 میلیارد از محل فروش باطله‌ها بود که با فرض بهای تمام شده ناچیز، عملا نقش مهمی در تحصیل سود 623 میلیارد ریالی شرکت اصلی در سال گذشته داشت. با توجه به اشاره حسابرس در گزارش مبنی بر لزوم افشای این درآمد در سرفصلی جداگانه (خارج از درآمد فروش) و تاثیر قابل ملاحظه آن بر سودآوری شرکت، قابلیت تکرار این درآمد در بررسی روند سودآوری آتی «فاسمین» باید مد نظر سرمایه‌گذاران قرار گیرد.
ساختمانی‌های جدید در فرابورس
بازار فرابورس در روز گذشته شاهد ورود بیستمین شرکت در جریان دادوستدهای خود بود. بدین ترتیب شرکت 25 میلیارد تومانی خانه سازی باغمیشه در قیمت 8250 ریال به ازای هر سهم با P/E=4/6 و ارزش بازار 206 میلیارد تومان در تابلوی فرابورس جای گرفت. سودآوری هر سهم «ثباغ» در سال مالی منتهی به 31 شهریور 89 و 31 شهریور 90 به ترتیب معادل 2189 و 1795 ریال است. نگاهی به صورت‌های مالی شرکت از مشابهت فرصت‌ها و چالش‌ها با سایر شرکت‌های ساختمانی حکایت دارد. کنکاش در صورت سود و زیان باغمیشه نشان می‌دهد که بیش از یک سوم سود خالص در سال گذشته از محل واگذاری 26 هکتار از اراضی شرکت در منطقه رشدیه تبریز (که در طرح نوسازی و فضای سبز قرار گرفته) به شهرداری تحصیل شده است. بخش دیگری نیز از بابت تهاتر زمین با یک ملک دیگر در شهرستان سرعین به ارزش 14 میلیارد تومان به دست آمده است.
با توجه به ماهیت عمدتا غیرنقدی سود تحصیل شده و بدهی سنگین 540 میلیارد ریالی در بخش سود پرداختنی، اجرای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران برای «ثباغ» اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد. عرضه باغمیشه در بازار فرابورس راه را برای ورود دو شرکت دیگر از زیرمجموعه‌های توسعه بین‌الملل ساختمان، یعنی آ.اس.پ و توسعه صنعت غدیر خوزستان فراهم خواهد کرد، ضمن آنکه دو شرکت مسکن شمال شرق و تهران از زیرمجموعه‌های سرمایه‌گذاری مسکن نیز در آستانه ورود به فرابورس قرار دارند. بنابراین، سرمایه‌گذاران در هفته‌های آتی تحولات این گروه را رصد خواهند کرد تا مشخص شود این عرضه‌های اولیه می‌تواند در کالبد سهام ساختمانی بورس (که این روزها با میانگین P/E معادل 5/4 واحد ارزان‌ترین سهام بورسی محسوب می‌شود) روحی دوباره بدمد یا با تکرار تجربه عمران و توسعه شاهد، خریداران بار دیگر با بی‌مهری نسبت به سهام املاک و مستغلات واکنش نشان خواهند داد.