بحران آمریکا: بازی با آتش

کنگره آمریکا این روزها کانون اصلی نزاع بین دو حزب اصلی آمریکاست- عکس: AFP.
 در پی تشدید دودستگی بین جمهوری‌خواهان حاکم بر مجلس آمریکا و دموکرات‌های حاکم بر دولت و سنا برای حل بحران بدهی این کشور که باید حداکثر ظرف دو روز آینده تعیین تکلیف شود، رییس بانک جهانی شرایط حاکم بر اقتصاد آمریکا را کاملا خطرناک توصیف کرد و به حاکمان این کشور هشدار داد که با آتش بازی می‌کنند؛ چرا که وقت‌کشی در حل این مساله باعث بر هم خوردن آرامش در اقتصاد جهانی و بازارهای مالی بین‌المللی شده است. این هشدار چند روز پس از اخطار صندوق بین‌المللی پول به این کشور، نشان‌دهنده شرایط بغرنج حاکم بر نظام تصمیم‌سازی آمریکا است که به اعتقاد IMF می‌تواند ریسک خطرناکی را متوجه اقتصاد جهانی بکند. سقف استقراض دولت آمریکا به حد مجاز رسیده و برای استقراض جدید که لازمه تداوم روال پرداخت‌های دولت است تایید کنگره الزامی است که با مقاومت شدید جمهوری‌خواهان تا دقیقه 90 به طول انجامیده است.

با نزدیک شدن به مهلت دوم اوت مطرح شد
بحران در اقتصاد آمریکا
 شادی آذری
دیروز آمریکا در شرایطی به تعطیلات آخر هفته خود یعنی روزهای شنبه و یکشنبه رفت که این آخرین تعطیلات آخرهفته پیش از مهلت دوم ماه اوت -سه‌شنبه- برای تصویب بودجه جدید و توافق دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات بر سر افزایش سقف بدهی‌های این بزرگترین اقتصاد جهان است.
اگر این دو حزب نتوانند بر سر راه‌های کاهش کسری بودجه، افزایش مالیات‌ها و تعیین سقف بدهی‌های آمریکا به توافق برسند، دولت پس از دوم اوت بودجه‌ای برای پرداخت دیون خود در اختیار نخواهد داشت و عملا ورشکسته خواهد شد. کسری بودجه آمریکا امسال حدود یک و نیم تریلیون دلار اعلام شد.
آمریکا هر روز 10 میلیارد دلار بابت هزینه‌های جاری و بازپرداخت سود اوراق قرضه خود می‌‌پردازد که اگر سقف بدهی‌های این کشور افزایش نیابد از 2 اوت قادر به انجام این کار نخواهد بود.
بدهی‌ها و تعهدهای مالی دولت آمریکا بیش از 14 تریلیون دلار است که دو سوم آن بدهی‌های دولت به مردم، شرکت‌ها و دولت‌های خارجی است و یک سوم دیگر بدهی‌های دولت به خودش است. با توجه به آنکه حد مجاز استقراض دولت آمریکا 3/14 تریلیون دلار است آمریکا عملا از پس فردا فاقد منابع مالی لازم خواهد بود و پس از روز دوم ماه اوت – سه‌شنبه- این دولت از بازپرداخت بدهی‌هایش و حتی پرداخت حقوق کارکنان خود باز خواهد ماند.
این در شرایطی است که تازه‌ترین گزارش‌ها از کاهش رشد اقتصادی ایالات متحده طی سه ماهه دوم سال میلادی جاری خبر می‌دهند. وزارت بازرگانی آمریکا در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد رشد اقتصادی این کشور طی سه ماه دوم 2011 کاهش یافت و به کمتر از 3/1 درصد رسید.
باراک اوباما که می‌داند تاخیر در تصویب افزایش سقف بدهی‌ها از هم اکنون آثار منفی خود را بر اقتصاد کشورش بر جای گذاشته و موجب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی شده است، با مقصر خواندن جمهوری‌خواهان جمعه شب در مصاحبه‌ای اعلام کرد که جمهوری‌خواهان وقت تلف می‌کنند. به گزارش آسوشیتدپرس اوباما خواستار یک توافق دو حزبی برای بالا بردن سقف بدهی و کاهش هزینه‌های دولتی شده است.
این در شرایطی است که جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان ایالات متحده طرح خود را برای کاهش کسری بودجه کلان این کشور و افزایش سطح استقراض دولت فدرال تصویب کرده‌اند، اما این مصوبه با مخالفت باراک اوباما و اکثریت دموکرات در مجلس سنا مواجه شده است.
رییس‌جمهوری آمریکا روز جمعه در کاخ سفید در جمع خبرنگاران تاکید کرد برنامه‌ای که رهبران جمهوری‌خواه تلاش می‌کنند در مجلس نمایندگان به تصویب برسانند بحران را فقط برای چند ماه کاهش خواهد داد و بختی برای تبدیل شدن به قانون ندارد.
مجلس نمایندگان بعد از ظهر جمعه به وقت واشنگتن با 218 رای موافق در برابر 210 رای مخالف طرح پیشنهادی جان بینر، رییس جمهوری‌خواه این مجلس را با یک روز تاخیر تصویب کرد.
تمام نمایندگان حزب دموکرات و 22 نماینده جمهوری‌خواه به این مصوبه رای منفی دادند.
کاخ سفید با صدور بیانیه ای اعلام کرده که علاوه بر باراک اوباما، مجلس سنا که توسط حزب دموکرات کنترل می شود با این مصوبه مخالف است.
بر اساس مصوبه مجلس نمایندگان، سقف استقراض آمریکا به طور موقت تا ماه فوریه سال آینده 900 میلیارد دلار افزایش پیدا خواهد کرد.
کاخ سفید در بیانیه‌اش نسبت به پیامدهای افزایش موقتی سقف استقراض هشدار داده و گفته است که آمریکا چند ماه دیگر مجددا با «بحران سقف استقراض» مواجه خواهد شد.
بحران توافق بر سر افزایش سقف بدهی‌های آمریکا به جایی رسیده است که چین به عنوان بزرگترین سرمایه‌گذار دارنده ذخایر دلاری جهان به انتقاد از احزاب آمریکا نشسته است و آنان را به دلیل تعلل در دستیابی به توافق بی‌مسوولیت خوانده است.
چین بزرگترین دارنده اوراق بهادار آمریکا است که ارزش آن به بیش از 16/1 تریلیون دلار می‌رسد.
روزنامه خلق، ارگان حزب‌ کمونیست چین با هشدار نسبت به پرداخت نشدن احتمالی بدهی‌های دولت آمریکا نوشت اگر این اتفاق بیفتد دلار آمریکا ضربه خواهد خورد.
بر اساس این گزارش ورشکستگی دولت آمریکا موجب روانه شدن سیل خروشانی از پول نقد در اقتصاد جهانی خواهد شد که به نوبه خود باعث تورم در کشورهایی نظیر چین می‌شود.
خبرگزاری رسمی شینهوای چین نیز قانون‌گذاران آمریکایی را متهم کرد به طرز خطرناکی بی‌مسوولیت هستند. از سوی دیگر رییس بانک جهانی هشدار داد: ادامه اختلاف بین کنگره و دولت آمریکا بر سر افزایش سقف بدهی‌های دولتی مانند این است که مقام‌های آمریکایی با آتش بازی می‌کنند.
به گزارش رویترز، روبرت زولیک تاکید کرد: شرایط کنونی حاکم بر اقتصاد آمریکا کاملا خطرناک و بحرانی است و این مساله موجب بر هم زدن آرامش در اقتصاد جهانی و بازارهای مالی بین‌المللی شده است. در واقع مقام‌های آمریکایی دارند با آتش بازی می‌کنند.
وی تصریح کرد: ورشکستگی دولت آمریکا بر زندگی عادی همه شهروندان این کشور تاثیر منفی خواهد گذاشت و اقتصاد جهانی را نیز با چالش‌های زیادی روبه‌رو خواهد کرد.
زولیک افزود: بن بست سیاسی در آمریکا در شرایطی است که منطقه یورو نیز با مشکلات و بحران‌های مالی زیادی روبه‌رو است و ژاپن نیز در تلاش برای خروج از تاثیرات منفی زلزله و سونامی بی سابقه 11 مارس است. بنابراین در شرایط کنونی بی‌ثباتی و بی‌اطمینانی شدیدی بر اقتصاد جهانی حاکم شده است.
این بحران همزمان شده است با تداوم ورشکستگی بانک‌های آمریکا که به تازگی با تعطیلی دو بانک دیگر تعداد آن ها به 60 بانک رسیده است.
در عین حال روند ورشکستگی بانک‌های آمریکا در سال 2011 نسبت به سال گذشته کندتر شده است. از ابتدای سال 2011 تاکنون 60 بانک در آمریکا ورشکسته شده‌اند. در مدت مشابه سال قبل بیش از 108 بانک آمریکایی ورشکست شده بودند.
تعداد بانک‌های ورشکسته آمریکا در سال 2010 به 157 مورد با 92 میلیارد دلار دارایی رسید. در سال 2009 نیز بیش از 140بانک با 169 میلیارد دلار دارایی در آمریکا ورشکست شده بودند.
ورشکستگی بانک‌های آمریکا در سال 2009 بیش از 36 میلیارد دلار زیان به موسسه بیمه پس‎اندازهای آمریکا وارد کرد. ورشکستگی بانک‌های آمریکا در سال 2010 نیز 21 میلیارد دلار به این موسسه زیان وارد کرده است.در سال 2008 نیز 25 بانک و در سال 2007 تنها سه بانک در آمریکا ورشکست شده بودند.
باراک اوباما رییس جمهوری ایالات متحده، جمعه شب در سخنانی به شدت از جمهوری ‌خواهان به دلیل ایجاد بحران جاری انتقاد کرد- عکس:AFP