در سالروز اجرای قانون هدفمندی یارانهها، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس از برنامه دولت برای حذف یارانه نقدی سه میلیون خانوار خبر داده است؛ سه میلیون خانواری که با در نظر گرفتن بعد 6/3 نفری برای هر خانوار (آنگونه که رییس مرکز آمار ایران گفته است)، بیش از 10 میلیون ایرانی را شامل خواهد شد.
این در حالی است که سخنگوی طرح تحول اقتصادی دولت نیز حدود یک ماه قبل از «حذف یارانه پردرآمدها در آینده نزدیک» خبر داده بود و شاید خبر قطعی حذف یارانه پردرآمدها، یکی از خبرهای امروز همایش سالروز اجرای قانون یارانهها باشد که با حضور رییس جمهور و مقامات اقتصادی دولت برگزار میشود. خبر دیگر ممکن است اعلام افزایش یارانه نقدی به 60 هزار تومان باشد که ایسنا پیشبینی آن را کرده است. برخی اخبار غیررسمی هم از احتمال اعلام آغاز فاز دوم هدفمندی یارانهها از سوی دولت حکایت میکنند؛ هرچند که معاون رییس مجلس از بی خبری قوه مقننه از زمان اجرای این فاز خبر داده و خواستار هماهنگی دولت با مجلس در این زمینه شده است.
حذف سه میلیون خانوار در فاز دوم
خبر حذف سه میلیون خانوار از چرخه دریافت نقدی را روز گذشته سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس به ایلنا داد. علی موسوی جرف از «حذف بیش از 3 میلیون خانوار از چرخه دریافت یارانه نقدی در فاز دوم هدفمندی» سخن گفت و تاکید کرد: دولت براساس قانون اجازه دارد برای جبران ناشی از ضررهای حاصل از هدفمندی یارانهها کمکهای بیشتری به دهکهای پایین جامعه ارائه دهد.نماینده آبادان افزود: دولت برای فاز دوم هدفمند سازی یارانهها قصد دارد به دهکهای پایین جامعه یارانه نقدی بیشتری ارائه بدهد بنابراین حذف یا تعدیل دهکها براساس قانون یکی از مسوولیتهای دولت است.اشاره موسوی جرف به بند الف ماده 7 قانون هدفمندی یارانهها است که میگوید: یارانه در قالب پرداخت نقدی و غیرنقدی و با لحاظ «میزان درآمد خانوار» نسبت به کلیه خانوارهای کشور به سرپرست خانوار پرداخت میشود.
اصرار مجلس به حذف پردرآمدها
پرداخت مساوی یارانه به همه خانوارها همواره یکی از انتقادات مجلس به شیوه اجرای قانون یارانهها بوده است. هفته گذشته کمیسیون ویژه طرح تحول اقتصادی مجلس با انتشار گزارشی رسمی از دولت خواست تا «برنامهریزی لازم را برای مستثنی کردن خانوارهای برخوردار از پرداخت یارانه نقدی هرچه سریعتر انجام دهد تا امکان پرداخت یارانه نقدی بیشتر به نیازمندان واقعی و بخش تولید و اقتصاد فراهم شود.»کمیسیون ویژه تاکید کرده بود که دولت باید شیوه پرداخت نقدی خود را اصلاح کرده و این پرداختها را هم «به لحاظ مقداری» و هم «به لحاظ دامنه پرداخت» محدود و هدفمند کند.
نرم افزار جدید برای حذف پردرآمدها
نحوه شناسایی خانوارهای پردرآمد برای حذف از فهرست یارانهبگیران مهمترین مولفه برای اجرای این سیاست یارانهای جدید است. علی بروغنی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس میگوید: دولت در تلاش است با تعریف نرم افزاری جدید در رابطه با اجرای قانون هدفمند کردن یارانهها، پرداختهای نقدی را براساس میزان درآمد مردم توزیع کند.محمدرضا فرزین، دبیر ستاد هدفمندی یارانهها نیز آبان ماه امسال برخی معیارهای تعیین پردرآمدها برای حذف یارانه را برشمرده بود. او گفته بود: برای این منظوراز پایگاههای اطلاعاتی خودرو، مسکن و حقوق و مزایا استفاده خواهد شد. فرزین البته مشکل اصلی حذف یارانه پردرآمدها را وجود «یک نظام شناسایی دقیق» عنوان و تصریح کرده بود: در حال حاضر باید یک نظام شناسایی دقیق داشته باشیم تا افرادی که از فهرست حذف میشوند، افرادی باشند که طبق قانون باید حذف شوند و در این روند دچار خطا نشویم.وی در آن زمان در عین حال تاکید کرده بود که ستاد هدفمندی یارانهها در ماههای آینده «کاملا» روی حذف این افراد از فهرست یارانه بگیران متمرکز خواهد شد. او البته وعده داده بود که «پیش از حذف یارانه با افراد مکاتبه میشود» که اگر این وعده را جدی تلقی کنیم، باید نتیجه گرفت که هنوز تصمیم قطعی در این باره اتخاذ نشده است، چراکه هنوز هیچ خانوار ایرانی از دریافت «نامه قطع یارانه» خبر نداده است.
مجلس باخبر یا بیخبر؟
با اینکه خبر حذف سه میلیون خانوار از فهرست یارانه بگیران را سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس داده است، گویا این خبر از مجاری رسمی به مجلس نرسیده است؛ چراکه معاون رییس مجلس و همچنین یک عضو هیات رییسه میگویند هنوز درباره اجرای فاز دوم هدفمندی خبری ندارند.محمدحسن ابوترابی فرد، معاون قوانین رییس مجلس که به داشتن روابط حسنه با دولت نیز مشهور است، درباره احتمال اجرای فاز دیگری از قانون یارانهها به خبرگزاری مهر گفت: هنوز بحثی در این باره مطرح نشده است و اگر دولت بخواهد گامهای بعدی را با گران کردن برخی اقلام یارانهای بردارد، باید با هماهنگی مجلس باشد. وی در عین حال گفت: دولت تنها در چارچوب قانون بودجه امسال میتواند اقداماتی را در دستور کار قرار داده و به انجام رساند؛ ولی فراتر از این چارچوب را باید با هماهنگی مجلس انجام دهد.حسین سبحانینیا، عضو هیات رییسه مجلس نیز با بیان اینکه هیچ بحثی درباره اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها و افزایش قیمت حاملهای انرژی با نمایندگان مجلس و هیات رییسه انجام نشده است، گفت: از برنامههای دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها بیخبریم.وی در گفتوگو با سایت خبری خانه ملت تصریح کرد: از دولت هیچ مشورتی با نمایندگان و هیات رییسه در این خصوص انجام نداده است. نماینده نیشابور در مجلس افزود: مجلس در روزهای آینده با برگزاری نشستی غیرعلنی، به مسائل اقتصادی و کلان کشور رسیدگی میکند.
کلمات کلیدی: هدفمندی یارانه ها