صرافان بیکار، دلالان مشغول

گروه بازار پول_ مسعود رضا طاهری: نوسان قیمت‌ها در بازار ارز و سکه ادامه دارد و هنوز بازار به نرخ‌های رسمی نزدیک نشده است. به نحوی که دلار صبح دیروز 1880 تومان و در بعد از ظهر 1840 تومان به فروش می‌رسید. سکه نیز همچنان 830 هزارتومان فروخته می‌شود.

قیمت سایر ارزها نیز با وجود نوسان زیاد قیمت دلار چندان مشخص نبود و ارقام متفاوتی برای آنها اعلام شد که برخی به شدت افزایشی و برخی کاهشی بود. در بازار سکه هم با وجود افت تقریبا 17 دلاری قیمت جهانی طلا نرخ سکه کاهش نداشت، بلکه بین 830 هزار تومان تا 835 هزار تومان اعلام شد.
تلاطم در بازار ارز در شرایطی ادامه دارد که بازار عملا به نرخ دلار 1226 تومانی بی‌اعتنا است و رویه خود را در پیش گرفته است. دلار به نرخ‌های متفاوت بین مردم و دلالان دست به دست می‌شود و هر روز قیمت متفاوتی را به نمایش می‌گذارد. در این میان تنها صرافان در واحدهای صنفی خود از فعالیت حرفه‌ای بازمانده‌اند. از سویی صدور حواله با نرخ واقعی بازار با توجه به دستورالعمل جدید بانک مرکزی مبنی بر فروش دلار 1226 تومانی به علاوه حداکثر 5 درصد کارمزد نقل و انتقال برای صرافان که ارز دولتی دریافت نمی‌کنند، غیر قانونی و تقریبا غیرممکن است.
از سوی دیگر تاکید دولت بر تزریق نشدن دلار فیزیکی به بازار از این پس، خود مانعی برای تحقق فروش دلار به نرخ اعلام شده است. صرافان می‌گویند: تا دلار ارزان نخریم دلار برای فروش به نرخ تعیین شده از کجا بیاوریم؟
برخی صرافان مدعی هستند: ترجیح می‌دهند ضمن درج قیمت 1226 تومانی بر تابلوهای خود، بیکار نشسته و حواله‌ای نیز به جایی ارسال نکنند. برخی نیز در این میان معتقدند که بانک مرکزی در ایجاد شرایط جدید دو راه پیش پای صرافان گذاشته که از آنجا که صرافان عملا نمی‌توانند دلارهای خود را به نرخ دستوری بانک مرکزی بفروشند یا باید در کار حرفه‌ای خود خلاف کنند یا اینکه دست روی دست گذاشته و از ارائه خدمات به مردم خودداری کنند. یکی از صرافان به «دنیای اقتصاد» گفت: آیا دولت ، مجلس و مسوولان نمی‌دانند که این تصمیمات چطور خدمت رسانی به مردم را مختل می‌کند؟ استاد دانشگاهی که برای ارسال یک حواله 150 یورویی چاپ یک مقاله علمی‌ به اروپا با پاسخ منفی صرافی مواجه می‌شود، چه تحلیلی از شرایط اقتصادی کشور خود خواهد داشت؟ این صراف افزود: من به خاطر 10 دلار کارمزد هیچ‌گاه حیثیت حرفه ای خودم را زیر سوال نخواهم برد؛ اما خدمت رسانی به مردم را نباید در چنین شرایطی با اشکال مواجه کرد.
یک صراف دیگر در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با انتقاد از وضعیت فعلی بازار گفت که بهتر است بازار را به حال خود رها کنند تا قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود.
شرایط فعلی در حالی است که حمل اسکناس دلار و سایر ارزها قاچاق اعلام شده و در عین حال بانک مرکزی اعلام کرده که متقاضیان مازاد ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند. باید پرسید در حالی که در بازار دلاری به نرخ 1226 تومانی با فاکتور وجود ندارد، چطور ارز مازاد را تهیه کنند؟ این سوال از سوی برخی افراد کثیر السفر نیز به صورت تلفنی با «دنیای اقتصاد» مطرح شده است. این ایرادات در حالی است که توجه به روی دیگر سکه نیز کم اشکال نبوده و داد‌و‌فغان همگان از ایجاد رانت ارزی هنوز از خاطره نرفته است. تزریق فیزیکی اسکناس به صرافان به انحای مختلف در 16 ماه گذشته تکرار شده و سند سازی و رانت‌جویی نیز از این شرایط خود به شغلی موقت و در عین حال پردرآمد تبدیل شده بود. این تزریق‌ها البته گاهی نیز از طرق غیر عرفی انجام شد که البته هیچ یک از این شیوه‌ها اشتهای کاذب بازار را سیراب نکرد. افزایش نرخ سود بانکی که در این روز‌ها شاهد تصویب و ابلاغ آن بوده‌ایم نیز حتی با وجود پیشنهاد نرخ‌های متفاوت و به مراتب بیشتر از توافق بانک‌های خصوصی و دولتی از سوی برخی موسسات اعتماد همه افراد را جلب نکرده است. در این میان برخی دیرهنگام بودن تصویب این نرخ را دلیل بی تفاوتی بازار به آن می‌دانند. در این میان البته سخنان وزیر اقتصاد مبنی بر تزریق نکردن اسکناس به بازار در شیوه جدید کنترل قیمت‌ها، آب پاکی را بر روی دست دلالان ریخت. در این میان آنچه که مورد بی توجهی قرار گرفته است، این است که قول رییس کل بانک مرکزی برای مرتفع ساختن نیاز بازرگانان و نیازمندان واقعی ارز از سوی نظام بانکی چه مکانیسمی‌دارد و نیازمندان به ارز باید به چه بانکی مراجعه کنند؟
طلا در بازار‌های جهانی
روز گذشته در اولین روز بازار هفتگی قیمت طلا با 11 دلار کاهش نسبت به نرخ بسته شده پایان معاملات تا 1726 دلار افت کرد.