در شرایطی که خودروسازان کشور، خود را خصوصی دانسته و معتقد به دخالت دولت در امور داخلی شان نیستند، سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان با تنظیم شیوهنامهای جدید قصد دارد پس از در دست گرفتن «قیمتگذاری»، فرآیند فروش خودروها را نیز در اختیار بگیرد. در این شیوهنامه، برخی مقررات جدید برای فروش خودروها در نظر گرفته شده است که در این بین می توان به محاسبه سود مشارکت مشتریان متناسب با نرخ سود بانکی اشاره کرد. این پیشنهاد که با هدف حمایت از مصرفکنندگان ارائه شده، با واکنش منفی خودروسازان روبهرو شده است.
سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان پیشنهاد داد
جزئیات شیوه نامه فروش خودرو
گروه خودرو – شیوه نامه اجرایی کمیته خودرو (زیر مجموعه سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان) که تعیینکننده مقررات مربوط به بخش فروش و روش قیمتگذاری خودرو است، در حالی برای اظهار نظر رسمی به اعضای کمیته مذکور ارائه شده که شرایط و ضوابط مندرج این شیوه نامه در آیین نامه فروش پیشبینی شده است.
شیوه نامه اجرایی کمیته خودرو که در قالب 6 ماده به تایید وزیر صنعت و معدن و تجارت رسیده و جهت اجرا به مدیرعامل سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان که ریاست کمیته خودرو را نیز برعهده دارد، ابلاغ شده؛ جهت بررسی و اظهار نظر رسمی به اعضای کمیته خودرو رسیده، این در حالی است که اعضای کمیته که خود نمایندگان خودروسازان و قطعهسازان در این جمع هستند، عنوان میکنند مواد شیوهنامه در آیین نامه فروش خودرو که هم اکنون آماده ابلاغ است، پیشبینی شده است.
هر چند سازمان حمایت خواهان تغییر ساختار کمیته خودرو آن هم با رویکرد حمایت از مصرفکنندگان است اما به اعتقاد برخی از اعضای کمیته، این سازمان با تهیه شیوه نامه اجرایی برای کمیته خودرو، عملا نوعی دوباره کاری کرده، چرا که با ابلاغ آیین نامه فروش قانون رعایت از حقوق مصرفکنندگان خودرو، موارد مندرج در شیوه نامه اجرایی خود قابلیت اجرایی دارد. سازمان حمایت در بندهای مربوط به بخش فروش شیوهنامه اجرایی به نوعی از حق و حقوق مصرفکننده خودرو حمایت کرده که برخی از بندهای مذکور با واکنش خودروسازان مواجه شده است. به اعتقاد آنها سازمان حمایت بدون کار کارشناسی به تدوین این مواد پرداخته است. همچنین آنها برخی از مواد را نیز تکراری و بازنویسی دوباره آیین نامه فروش میخوانند.
از سوی دیگر شهرام میرآخورلو مدیرکل دفتر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان چندی پیش در مصاحبه با خبرگزاری مهر به توضیح مواردی از مقررات مربوط به فروش خودرو که قرار است در کمیته خودرو اعمال شود، پرداخته بود. وی با تاکید بر کاهش مدت تحویل فروش فوری خودرو از 30 روز به 10 روز عنوان کرده بود که اختیار قیمتگذاری فروش فوری خودرو از خودروسازان سلب شد. میرآخورلو با توجه به شیوه نامه اجرایی کمیته خودرو به ذکر این نکته پرداخته بود، این در حالی است که در شیوهنامه مذکور تحویل فوری همان 30 روز در نظر گرفته شده است.
مدیرکل دفتر کالاهای فلزی و معدنی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان تصریح کرده بود که از این پس قرار بر این نیست مدت زمان تحویل فوری سیروزه باشد، بلکه قرار بر این است که این مهلت به ده روز کاهش یابد تا خودروسازان حجم عرضه را بالا برده و به نوعی گردش تولید و فروش، یک فرآیند ده روزه باشد.هر چند به اعتقاد برخی از دستاندرکاران صنعت خودرو فروش فوری 30 روزه نیز با توجه به فرآیند نقلوانتقال، شمارهگذاری و... در نظر گرفته شده، اما تحویل ده روزه با توجه به شرایط خودروسازان قابلیت اجرایی ندارد .در هر صورت این بند از گفتههای میرآخورلو در شیوهنامه اجرایی کمیته خودرو درج نشده است. میرآخورلو همچنین در مصاحبه خود تاکید کرده بود که قرارداد خودروسازان در مورد پیشفروش خودرو، هم اکنون یکجانبه و بیشتر به نفع تولیدکننده است. گفتههای وی در حالی است که سازمان حمایت در شیوه نامه اجرایی کمیته خودرو سعی کرده پیش فروش و فروش فوری را به نفع مصرفکننده تغییر دهد.
شیوه نامه پیشنهادی سازمان حمایت برای فروش
حال نگاهی به بندهای شیوهنامه پیشنهادی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان بیندازیم و ببینیم نظر مسوولان این سازمان در مورد فروش خودرو چیست و پیشنهادات آنها چه فرقی با آیین نامه در نظر گرفته شده که هم اکنون منتظر تصویب شورای سیاستگذاری خودرو است، دارد.
نگاهی کلی به شیوهنامه پیشنهادی، از این موضوع حکایت میکند که سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، جدای از موارد اضافه شده، به برخی قوانین قبلی نیز اشاره و آنها را مورد تایید دوباره قرار داده است. آن طور که در این شیوه نامه آمده، عقد قرارداد فروش با مصرفکنندگان (خریداران) الزامی است. بر این اساس، مشخصات خودرو موردنظر مصرفکننده، قیمت فروش، نرخ سود مشارکت یا تاخیر در تحویل، تاریخ تحویل خودرو و نام کلیه تجهیزات و وسائل اضافی موجود یا قابل نصب و موردنظر خریدار، باید در قرارداد فروش درج شود. در واقع شرکتهای عرضهکننده خودرو موظف هستند تمام اطلاعات لازم مربوط به خودرو موردنظر مصرفکنندگان را در قرارداد فروش ذکر کرده و یک نسخه از این قرارداد را نیز در اختیار آنها قرار دهند. نکته دیگری که سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان در این بخش از شیوهنامه بر آن تاکید کرده، تحویل به موقع خودروهای ثبت نامی است. بر این اساس، عرضهکنندگان خودرو باید طبق تاریخ مندرج در قرارداد فروش، خودروهای ثبتنامی را در اختیار مشتریان قرار دهند.
در بند دیگری از شیوهنامه موردنظر، فروش نقدی و تحویل فوری خودرو، منوط به نداشتن تعهدات معوق از همان خودرو شده و مدت زمان تحویل نیز حداکثر 30 روز پس از عقد قرارداد است. حال اگر عرضهکنندهای موفق به تحویل خودرو در این 30 روز نشود، مشمول پرداخت خسارت تاخیر به مشتری خواهد بود و باید به ازای هر ماه، 5/2 درصد خسارت به صورت روزشمار پرداخت کند. البته یک راه دیگر نیز وجود دارد و این است که در صورت تمایل، حق انصراف برای مشتریان محفوظ بماند. به عبارت بهتر، عرضهکنندگان خودرو یا باید سود ناشی از تاخیر در تحویل را بپردازند یا با انصراف مشتری از خرید موافقت کنند.
در بخش دیگری از شیوه نامه پیشنهادی سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان، به قراردادهای پیش فروش نیز اشاره شده است، به نحوی که تولیدکنندگان خودرو موظف هستند سود مشارکت را حداقل معادل نرخ سود سپردهگذاری یک ساله در سیستم بانکی، از تاریخ دریافت ودیعه تا تاریخ تحویل خودرو، به مشتریان بپردازند. همچنین تاریخ تحویل نیز نباید حداکثر یک سال از تاریخ عقد قرارداد و پرداخت ودیعه تجاوز کند، بدین معنی که عرضهکنندگان موظفند خودرو پیش فروش شده را تا یک سال پس از عقد قرارداد و پرداخت ودیعه، تحویل دهند. البته زمان تحویل خودروها نیز باید حداکثر یک ماه پس از تاریخ واریز وجه تکمیلی (باقیمانده مبلغ قرارداد) تعیین شود. آن طور که سازمان حمایت تعیین کرده است، عرضهکنندگان در صورت تاخیر در تحویل محصولات پیش فروش شده، باید به ازای هر ماه، یک درصد (به عبارتی 12درصد سالانه) خسارت به مشتریان بدهند. این خسارت البته جدای از سود مشارکت مندرج در قرارداد است، زیرا این «سود»، به صورت روزشمار و بر اساس کل مبلغ پرداختی توسط مشتریان محاسبه میشود و باید در زمان تحویل خودرو، به خریداران پرداخت شود. همچنین اگر مشتریان قصد انصراف از خرید خودرو و یا متعلقات مربوطه را داشته باشند، قیمت و تاریخ تحویل جدید، با توافق عرضهکنندگان در قرارداد منعقده ثبت و به امضای طرفین میرسد. از سوی دیگر انصراف مصرفکننده تا یک ماه پس از عقد قرارداد، پذیرفته میشود، اما سود مشارکتی به آن تعلق نمی گیرد و روش کار در این شرایط بدین شکل است که در صورت اعلام انصراف خرید پس از یک ماه، بازپرداخت سود مشارکت بر مبنای سه درصد کمتر از سود مشارکت مندرج در قرارداد، محاسبه و پرداخت اصل مبلغ ودیعه و سود مشارکت، حداکثر ظرف 15 روز به خریدار صورت میگیرد. البته اگر در شرایطی خاص، تولیدکننده قادر به تحویل خودرو مطابق با شرایط مندرج در متن قرارداد نباشد، کسب رضایت کتبی مصرفکننده نسبت به هرگونه تغییرات در قرارداد، الزامی است. آن طور که از متن شیوهنامه فروش پیشنهادی برمیآید، سازمان حمایت برخی موارد جدید را برای فروش خودروها در نظر گرفته و در این بین میتوان به در نظر گرفتن سود مشارکت معادل با نرخ سپردهگذاری در بانکها، اشاره کرد.
در نظر گرفتن شرایط مذکور برای فروش خودروها در حالی است که سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرده در صورت تخطی عرضه کنندگان خودرو از شیوه نامه موردنظر، برخورد قانونی مطابق با مجموعه قوانین سازمان تعزیرات حکومتی انجام خواهد شد.
موازی کاری سازمان حمایت
اما سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان در شرایطی شیوهنامهای جدید را برای فروش خودرو ارائه کرده که به گفته دبیر انجمن خودروسازان کشور، این نوعی موازیکاری به حساب میآید.
احمد نعمت بخش ضمن انتقاد از دخالت سازمان حمایت در بحث فروش خودروها، میگوید: ما آیین نامهای را برای فروش خودرو تنظیم کردهایم و منتظریم تا شورای سیاستگذاری خودرو آن را به تصویب برساند. وی با تاکید بر اینکه نباید مسائل مربوط به فروش خودرو را به سازمان حمایت واگذار کرد، میافزاید: وزیر «صنعت، معدن و تجارت» مشغولیتهای زیادی دارد و به همین دلیل ما هنوز موفق به مطرح کردن آیین نامه فروش در حضور وی نشدهایم، اما با این حال، آقای صالحی نیا معاون وزارتخانه اعلام کرده که آیین نامه فروش به زودی در شورای سیاستگذاری خودرو مطرح و بررسی خواهد شد.
به گفته دبیر انجمن خودروسازان، اینکه سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان خودرو بخواهد در امور مربوط به فروش و خدمات پس از فروش خودروها نیز اعمال نظر کند، کار درستی نبوده و نوعی موازی کاری به حساب میآید.
کلمات کلیدی: خودرو
هفته بیرونق برای بازار خودرو
ایسنا - در این هفته با توجه به کثرت تعطیلیها، بازار خودرو روزهای بیرونق و راکدی را پشت سر گذاشت.
در این هفته در خانواده محصولات گروه خودروسازی سایپا خودروی سایپا 132 در مدل SX آن به قیمت حدود 9 میلیون و100 هزار تومان و مدل SL آن نیز هشت میلیون و900 هزار تومان عرضه شد.
قیمت خودروی سایپا 131 نیز در مدل SX آن حدود 9 میلیون تومان و در مدل SL نیز هشت میلیون و700 هزار تومان بود.خودروی سایپا 111 نیز به قیمت حدود 9 میلیون و400 هزار تومان در نمایندگیهای فروش سایپا عرضه شد.
اما قیمت تیبا حدود 11 میلیون و700 هزار تومان و قیمت ریو نیز حول و حوش 14 میلیون و850 هزار تومان بود. تندر-90 تولیدی پارس خودرو نیز در مدل E1 آن به قیمت حدود 14 میلیون و700 هزار تومان و در مدل E2 نیز 15 میلیون و950 هزار تومان عرضه شد.
همچنین قیمت مگان در مدل2000 حدود 36 میلیون و500 هزار تومان و در مدل1600 دندهای 31 میلیون و900 هزار تومان بود.
اما در محصولات خانواده ایران خودرو قیمت پژو 206 در مدل تیپ دو آن حدود 15 میلیون و250 هزار تومان، تیپ سه حدود 15 میلیون و 900 هزار تومان، تیپ پنج حدود 17 میلیون و750 هزار تومان و قیمت مدل تیپ شش این خودرو نیز حول و حوش20 میلیون تومان بود.
خودروی پژو 206 صندوقدار نیز در مدل V8 آن به قیمت حدود 18 میلیون تومان، مدل V9 به قیمت حدود 21 میلیون و750 هزار تومان و مدل V20 این خودرو نیز به قیمت حدود 15 میلیون و350 هزار تومان عرضه شد.
همچنین قیمت پژو 405 حدود 14 میلیون تومان و پژو پارس سال حدود 18 میلیون تومان بود. سمند EF7 تکسوز نیز به قیمت حول و حوش 16 میلیون و200 هزار تومان و سمند EF7 دوگانهسوز به قیمت حدود 17 میلیون و300 هزار تومان به فروش رسید.
قیمت تندر-90 تولیدی ایران خودرو نیز در مدل E1 آن حدود 14 میلیون و550 هزار تومان و در مدل E2 حدود 15 میلیون و670 هزار تومان بود.
در هفته گذشته قیمت کارخانهای خودروی سوزوکی گراندویتارا در مدل تیپ 5 این خودرو حدود 40 میلیون تومان و تیپ 8 آن حدود 44 میلیون تومان بود. با این حال این خودرو در نمایندگیهای فروش ایران خودرو به قیمت کارخانهای عرضه نشده و با تفاوت قیمت تا10 میلیون تومان به فروش رسید.
قیمتهای یاد شده نسبی بوده و در نمایندگیهای فروش مختلف درصدی تفاوت قیمت به چشم میخورد
کلمات کلیدی: خودرو
گروه خودرو-تازهترین ردهبندی سطح کیفی خودروهای داخلی در شرایطی اعلام شد که بازهم چهار ژاپنی مونتاژی در صدر قرار گرفتند و ردههای انتهایی نیز توسط پراید اشغال شد.
در این رده بندی که به مهرماه مربوط است، 24خودرو تولید داخل حضور دارند و مانند دورههای قبل، در 9 معیار «سیستم فنربندی، تعلیق و فرمان»، «سیستم موتور»، «ترمز»، «تجهیزات الکتریکی»، «تزئینات داخلی و خارجی»، «صداهای غیرعادی»، «بدنه»، «نفوذ آب» و «رنگ» مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته و برحسب مجموع نمرات منفی کسب شده، به دو گروه «خیلی خوب» و «خوب» تقسیم شدهاند.
در واقع هر خودرویی که نمره منفی آن بین صفر تا 120 شده، به دسته «خیلی خوب» رفته و خودروهای دارای نمره منفی 120 تا 200 نیز در گروه «خوب»ها جای گرفتهاند.از نکات قابل توجه آمار کیفی مهرماه میتوان به افت کیفی شش خودرو از جمله پژو 405، MVM و تیبا اشاره کرد.
صدر در قرق ژاپنیها
اما به سراغ آمار برویم و ببینیم اوضاع کیفی 24 خودرو تولید داخل در مهرماه به چه شکل بوده است.در این آمار، چهار مونتاژی ژاپنی بازهم با کسب کمترین نمرات منفی، ردههای برتر را بدست آوردهاند و در این بین، نیسان تینا باکیفیتترین به حساب میآید. این محصول تنها 6/3 نمره منفی بدست آورده که بیشتر آن به بخش رنگ مربوط میشود. پس از تینا، مزدا3 جدید در رده دوم جدول قرار دارد و این در حالی است که نمره منفی رنگ آن بالا به نظر میرسد. نیسان ماکسیما نیز به عنوان سومین عضو جدول، در چهار معیار از جمله سیستم تعلیق و بدنه نمره منفی دارد. ویتارا هم به عنوان چهارمین خودرو باکیفیت داخلی، در پنج معیار حائز نمره منفی شده، که بیشترین آن مشترکا در بخش رنگ و تزئینات بدست آمده است.
کیفیت متفاوت تندر
از ژاپنیها که بگذریم، رده پنجم جدول به مگان رسیده است. این خودرو در شش معیار از جمله بدنه و رنگ نمره منفی دارد و بیشترین آن به بخش تزئینات مربوط میشود. پس از مگان، هیوندایی اوانته در حالی ششمین خودرو باکیفیت مهرماه شده که فقط در ترمز، صداهای غیرعادی و نفوذ آب، نمره منفی ندارد. کیفیت رنگ این خودرو با توجه به نمره منفی کسب شدهاش، پایین به نظر میرسد. اما ردههای هفتم و هشتم جدول را تندرهای ایران خودرو و پارس خودرو در اختیار دارند و اگرچه همنام هستند و هر دو تحت نظارت رنو فرانسه در ایران تولید میشوند، ولی کیفیت شان اندکی متفاوت از یکدیگر است.طبق آمار مهرماه، تندر ایران خودرو در معیارهای سیستم موتور، تزئینات و تجهیزات الکتریکی کیفیت بهتری در مقایسه با تندر پارس خودرو دارد، اما از آن سو، تندر پارس خودرو نیز نمرات منفی کمتری در صداهای غیرعادی، بدنه و رنگ کسب کرده است.این تفاوت کیفی، در پژو 206 نیز به چشم میآید، به نحوی که مدلهاچ بک و صندوقدار آن، در معیارهای 9گانه نمرات منفی متفاوتی دارند. به عنوان مثال، 206هاچ بک دارای تجهیزات الکتریکی، بدنه و ترمز بهتری است، در عوض 206 صندوقدار توانسته نمرات منفی کمتری در سیستم موتور و رنگ کسب کند.پس از 206، به ریو در رده یازدهم جدول برمیخوریم، خودرویی که هنوز هم کیفیت پایینی در سیستم موتور دارد. ریو در تمام معیارها نیز نمره منفی به خود میبیند. پژوپارس خراسان نیز که پشت سر ریو قرار گرفته، در همه معیارها نمره منفی کسب کرده است. سمند نیز همین شرایط را داراست و نمره منفی رنگ و موتور آن بالا به نظر میرسد.همچنین هر دو مدل تهرانی و خراسانی پژو 405 نیز در همه معیارها نمره منفی به دست آوردهاند، که بیشترین آن به تزئینات مربوط است.
افت کیفی چینیها
سری هم به پنج خودرو چینی حاضر در جدول ردهبندی مهرماه بزنیم، خودروهایی که بهترین آنها MVM مدل 530 است و کم کیفیت ترین شان هم لیفان 520! در این بین، MVM مدل 530 اگرچه در تزئینات، صداهای غیرعادی و نفوذ آب نمره منفی ندارد، اما همچنان کم کیفیتترین سیستم تعلیق را داراست. MVM مدل X33 نیز با وجود نداشتن عیب در سیستم تعلیق، صداهای غیرعادی و نفوذ آب، کم کیفیتترین تجهیزات الکتریکی و بدنه (مشترکا با پراید 131 پارس خودرو) را به خود اختصاص داده است.همچنین MVM مدل 110 نیز در ترمز و صداهای غیرعادی هیچ نمره منفی کسب نکرده و در جایگاه بیستم جدول قرار دارد.لیفان هم که دو مدل 620 و 520 آن میهمان جدول کیفی مهرماه شدهاند، در کل از کیفیت پایینتری نسبت به سمند و پارس برخوردار است. مدل 620 آن، به جز نفوذ آب، در باقی معیارها نمره منفی به خود میبیند و لیفان 520 نیز بیشترین نمرات منفی را در سیستم موتور، ترمز و صداهای غیرعادی در بین کل 24 خودرو تحت ارزیابی، داراست.
انتهای جدول
سه رده انتهایی جدول کیفی خودروهای تولید داخل را بازهم مدلهای پراید به خود اختصاص دادهاند که البته همه آنها در گروه خوبها جا دارند. در این بین، پراید 131 سایپا، نه تنها در تمام معیارها نمره منفی دارد، بلکه بیش از سایر خودروها، آب در آن نفوذ میکند. این محصول البته در بخش موتور نیز نمره منفی بالایی به خود میبیند.همچنین پراید 132 هم که در رده یکی به آخر جدول جای گرفته، در تمام معیارها نمره منفی کسب کرده است و بیشترین آن به بدنه مربوط میشود. نمره منفی 132 هم در بخش موتور، بالا به نظر میرسد.آخرین رده جدول کیفی خودروها نیز طبق معمول میزبان پراید 131 پارس خودرو است و این محصول در همه معیارها نمره منفی به خود میبیند. پراید پارس خودرو همچنین کمترین کیفیت را در تزئینات، رنگ و بدنه (مشترکا با MVM مدل X33) بین 24 خودرو تحت ارزیابی مهرماه داراست.
کلمات کلیدی: خودرو
جایگزین زانتیا در راه است
ایسنا- سایپا دو خودرو جدید از خانواده محصولات سیتروئن را به عنوان خودرو جایگزین زانتیا انتخاب کرد. این خودروها به طور اختصاصی برای بازار ایران طراحی شدهاند.
زانتیا یکی از محصولات شرکت سیتروئن فرانسه بود که از حدود 10 سال پیش تولید آن در ایران توسط گروه خودروسازی سایپا آغاز شد.
دو شرکت سایپا و سیتروئن در سال 1379 قرارداد 10 ساله تولید زانتیا در ایران را منعقد کردند. از پاییز سال گذشته نیز با اتمام زمان این قرارداد، تولید این خودرو در سایپا متوقف شد. ظاهرا عدم تولید زانتیا در فرانسه و مشکلات تامین قطعات یدکی این خودرو، گروه خودروسازی سایپا را به این نتیجه رساند که خط تولید آن در ایران را جمعآوری کند.
در 10 سال گذشته در مجموع حدود 100 هزار دستگاهزانتیا در ایران تولید شد. موتور این خودرو 2000 سیسی بوده و مجهز به سیستم ترمز ضدقفل است. قیمت این خودرو در زمان توقف تولید به حدود 30 میلیون تومان یعنی تقریبا برابر با دیگر محصولات تولیدی در کلاس مشابه، مانند سواری مزدا رسید.
کلمات کلیدی: خودرو