نتیجه معکوس مداخله ارزی
تحلیل رسمی از علل صعود دلار
دنیای اقتصاد- با گذشت دقیقا یک هفته از ابلاغ بخشنامه فروش ارز مسافری با نرخ بازار فرعی به صرافان و عیان شدن مداخله جدید برای پایین آوردن قیمت دلار با تزریق دلار با نرخ نزدیک به قیمت بازار آزاد، نتایج به دست آمده نشان می دهد که در این مدت قیمت دلار با بیش از 50 تومان افزایش به 1340 تومان رسیده و در همین مدت کوتاه به نتایج مد نظر بانک مرکزی نرسیده است. نرخ مرجع دلار دیروز 3 ریال کاهش داشت. نرخ دلار بازار فرعی نیز 10ریال کاهش داده شد، اما قیمت چهارم دلار 35 تومان گران شد.
نتایج معکوس مداخله در بازار ارز
دلار 1340 تومان شد
شکاف قیمت دلار رسمی و غیررسمی 255 تومان شد
گروه بازار پول_ مسعود رضا طاهری: قیمت دلار آمریکا دیروز با افزایش 20 تومانی تا قبل از ظهر به رکورد 1340 تومانی رسید، اما تا بعد از ظهر قدری از بهای آن کاسته شد و تا 1336 تومان افت کرد. بانک مرکزی قیمت دلار مرجع را 3 ریال کاهش داد همچنین قیمت دلار در بازار فرعی را نیز با 10 ریال کاهش، تعیین کرد، اما قیمت دلار برای تزریق به بازار صرافان را 35 تومان گرانتر کرد. برابری یورو در مقابل دلار آمریکا دیروز با اندکی افزایش تا 38/1 تقویت شد.
چند نرخی شدن دلار
چند نرخی شدن قیمت دلار در بازار که به مرور بر تعداد آنها نیز افزوده میشود از منظر کارشناسان با تردیدهایی در کنترل شکاف قیمت ارز همراه شده است. با وجود اینکه بانک مرکزی با انگیزه برطرف کردن امکان سودجوییهای ناروا و سفتهبازی از بازار ارز و همچنین پاسخگویی به نیازهای واقعی واردکنندگان و بازرگانان ضمن توجه به بازار فرعی ارز، مداخله جدی را در هفتههای اخیر آغاز کرده است، اما کارشناسان نتایج مثبتی را برای آن متصور نیستند. برخی بر این باورند که دولت خود با نوعی نگرش نسبت به افزایش پیوسته قیمت دلار به مرور درصدد افزایش قیمت آن در بازار داخلی است. برخی گفتههای پیشین رییس کل بانک مرکزی را که گفته بود افزایش قیمت ارز به نفع کشور است، مورد استناد قرار میدهند. در عین حال برخی با مدنظر قرار دادن تاکیدات اخیر معاون ارزی بانک مرکزی مبنی بر اراده بانک مرکزی برای جلوگیری از افزایش قیمت ارز، به برخی اظهارنظرها اکتفا میکنند. در این میان واقعیت بازار چیز دیگری میگوید. در توضیح بیشتر برای فهم اینکه در سطح بازار بالاخره چند نرخ برای دلار وجود دارد، باید گفت که قیمت دلار در بازار آزاد مشخصترین نرخ و واقعیترین قیمت است که همانند دماسنجی بیانگر تب اقتصاد کشور است. این قیمت تاثیر مستقیم بر قیمت تمام شده کالاهای وارداتی و انتظارات تورمی داخلی دارد.
قیمت دلار مرجع دیروز با 3 ریال کاهش 10850 ریال بود. این ارز برای پاسخگویی به تقاضای واقعی واردات به سرزمین اصلی استفاده میشود.
قیمت بعدی دلار آمریکا قیمت ارز بازار فرعی است که به تازگی توسط بانک مرکزی برای پاسخگویی به واردات به مناطق آزاد تعریف شده و البته مسافران نیز باید سهم 2000 دلاری خود را به این قیمت از صرافیهای تعیین شده بخرند.
دلار بعدی دلاری است با قیمت نزدیک به قیمت بازار آزاد که آخرین دستاورد نظام بانکی برای مداخله در بازار و شکستن قیمت ارز است. این دلار که ظاهرا قیافه آن با شکل و شمایل بقیه دلارها تفاوتی ندارد، اما قیمتش متفاوت است. روز گذشته بانک مرکزی قیمت این دلار چهارمش را با 35 تومان افزایش 1315 تومان تعیین کرد. دیروز برخلاف روزهای قبل به هر صرافی به جای 200 هزار دلار، تنها 100 هزار دلار از این دلارها دادند. روزهای قبل به افراد عادی با ارائه کارت ملی 10 هزار دلار نیز داده بودند. به شرکتها هم 50 هزار دلار با نرخ 1280 تومان دلار فروخته بودند. اسکناس به دستهای چهارراه استانبول و خیابان فردوسی برای سود بردن از فاصله 30 تومانی قیمت این دلارها دوباره صف تشکیل دادند. گفته شده قیمت مداخلهای دلار با هدف کم کردن فاصله قیمت ارز رسمی و غیر رسمی به بازار تزریق میشود. روز گذشته با وجود قیمت دلار مرجع 1085 تومانی و نرخ بازار آزاد 1340 تومانی، شکاف قیمت دلار رسمی و غیر رسمی به 255 تومان رسید که خود رکورد بیسابقهای است.
سایر قیمتها در بازار ارز
قیمتها در بازار ارز روزبهروز رکوردهای جدیدی کسب میکنند. دیروز قیمت یورو با 20 تومان افزایش به 1840 تومان رسید. پوند انگلیس هم با افزایش 30 تومانی قیمت به 2140 تومان رسید. صد ین ژاپن نیز با همین میزان افزایش به نرخ 1700 تومان فروخته شد.ریال عربستان بدون تغییر 348 تومان باقی ماند، اما درهم امارات با 2 تومان رشد بیشتر قیمت تا 363 تومان بالا رفت.
قیمت دلار استرالیا هم با 30تومان افزایش 1405 تومان فروخته شد.
بازار فرعی
دلار آمریکا در بازار فرعی با 10 ریال کاهش 119هزار و 26 ریال فروخته شد. همچنین یورو با 120 ریال افت قیمت تا 163هزار و 54 ریال کاهش یافت. قیمت پوند در بازار فرعی هم با 86 ریال کاهش 190 هزار و 56 ریال تعیین شد.
نرخ درهم در بازار فرعی نیز با 3 ریال کاهش به 3 هزار و 247 ریال افت کرد.
تلاطم بازار ارز همزمان با سیاستهای جدید بانک مرکزی
ایرنا نیز در گزارشی نوشت: هر چند بانک مرکزی بر رفع نیازهای ارزی کشور و سیاست یکسان سازی نرخ آن تاکید و اهتمام جدی دارد، اما سیاستهای جدید اتخاذ شده از سوی این بانک، بازار ارز را این روزها با تلاطم مواجه کرده و قیمت دلار روندی صعودی را طی میکند. بنابراین گزارش بانک مرکزی هفته گذشته برای کنترل بازار ارز برنامههای جدیدی در خصوص ارز مناطق آزاد و رفع مشکلات ارزی بازرگانان اعلام کرد که بر اساس آن باید قیمت ارز در بازار کنترل میشد و در این راستا بسیاری از فعالان این بازار منتظر کاهش نرخ ارز در بازار معاملات غیر رسمی بودند.
اما پس از اعلام سیاستهای جدید، نه تنها نرخ دلار کاهش نیافت، بلکه از روز شنبه گذشته (هفتم آبان ماه 1390) نرخ آن به بیش از 1300 تومان در بازار معاملات غیررسمی افزایش یافت.
ازسوی دیگر اعلام سیاستهای جدید در خصوص ارز مسافری از سوی بانک مرکزی بدون اعلام قبلی نیز بر تلاطم این بازار افزود.
متقاضیان ارز مسافرتی از ابتدای هفته جاری پس از مراجعه به صرافیها متوجه شدند که تنها یک بار در سال میتوانند ارز مسافرتی از طریق سیستم بانکی آن هم با نرخ بازار فرعی دریافت کنند.
نرخ بازار فرعی ارز مسافرتی به صورت روزانه ازسوی بانک مرکزی اعلام میشود و حد وسط نرخ مرجع ارز در بانک مرکزی و نرخ بازار غیررسمی است و بر همین اساس نرخ ارز مسافرتی بالاتر از نرخ مرجع خواهد بود.
محدود شدن عرضه ارز مسافری همزمان با اعلام سیاست رفع محدودیت ارزی بوده است، ضمن آنکه هفته گذشته سیدکمال سیدعلی معاون ارزی بانک مرکزی نیز اعلام کرد که در شرایط فعلی با وجود تحریمها، باعث نشده وقفهای در امر انتقال ارز از بانک مرکزی به شبکه بانکی و از آنجا هم به تجار و بازرگانان پدید آید.
وی افزود: خوشبختانه در کنار تامین نیازهای اساسی کشور، تامین ارز مسافری هم از قلم نیفتاده و همچنین بازار و فروشگاهها مملو از جنس است و این امر نشان میدهد کشور از شرایط ارزی مناسبی برخوردار است.
همچنین وی از تهیه آسان ارز مسافری در فرودگاهها خبر داده و گفته بود: اگر به فرودگاه بروید در عرض 10 الی 15 دقیقه میتوانید ارز تهیه کنید و اکنون تهیه ارز در فرودگاه به سهولت انجام میگیرد.
هر چند علاوه بر شعب ارزی و صرافی بانکها ارز مسافرتی در فرودگاههای کشور نیز در اختیار مردم قرار میگیرد، اما شرایط جدید ارزی آن هم بدون اعلام قبلی متقاضیان را سردرگم کرده است.
از آنجا که همواره تغییر سیاستهای ارزی بانک مرکزی در برخی موارد با تحرک دلالان و سفته بازان همراه بوده است، این روزها متقاضیان این بازار با رشد قیمتها مواجه شدهاند، به خصوص که سیاست جدید بانک مرکزی همراه با محدودیت است که این امر خود به افزایش قیمتها دامن میزند.
در حالی که دلار در بازار آزاد روز گذشته 1340 تومان فروخته شد، بانک مرکزی نرخ رسمی دلار را 1085 تومان اعلام کرده بود که این ارقام نشان از تفاوت زیاد میان نرخ بازار رسمی و غیر رسمی است. برخی کارشناسان بازار ارز معتقدند که سیاستهای جدید ارزی بانک مرکزی برای ارز مسافرتی دلیل اصلی افزایش قیمتها در هفته جاری در بازار ارز بوده است. به گفته این کارشناسان، به دلیل کنترل نامناسب بازار ارز، مردم به خرید دلار به عنوان یک پسانداز و اقدام سودآور روی آوردهاند و این امر با سیاست محدودیت عرضه ارز در تناقض است و در نهایت منجر به رشد قیمتها در بازار میشود.
کلمات کلیدی: دلار و ارز
بازار طلا روز گذشته روند پر افت و خیزی را تجربه کرد؛ بازگشایی بازارها با سقوط قیمت همراه بود، به طوری که بهای هر اونس طلا از 1720 به 1680 دلار رسید، اما از بعدازظهر روز گذشته به وقت تهران مسیر قیمت تغییر کرد و بار دیگر طلا از مرز 1700 عبور کرد. در بازار داخلی نیز دلار رکورد جدیدی را ثبت کرد و هر دلار آمریکا به 1320 تومان رسید تا با وجود افزایش نرخ ارز مرجع تفاوت بازار رسمی و غیررسمی 235 تومان ثبت شود.
دلار 1320 تومان شد
افت و خیز شدید در بازار طلا
گروه بازار پول- مسعودرضا طاهری: رسیدن نرخ دلار در بازار غیر رسمی به 1320 تومان و افزایش قیمت سکه دولتی در شرایطی که نرخ جهانی طلا با نوسان همراه بود؛ از اتفاقات دیروز بازار بود. بهای جهانی هر اونس طلا نیز روز گذشته دو بار از مرز 1700 عبور کرد؛ یک بار در مسیر سقوط قیمت و بار دیگر در مسیر صعود. این افت و خیز روز پرنوسانی را برای طلا رقم زد.
بازار ارز داخلی
همانطور که پیش بینی شد دیروز نرخ دلار با 15 تومان افزایش به 1320 تومان رسید. بانک مرکزی قیمت مرجع دلار را با توجه به بالا رفتن ارزش دلار در مقابل سایر ارزهای عمده در جهان، با 83 ریال افزایش تا 10853 ریال بالا برد. برابری یورو به دلار که روزهای اخیر با تضعیف دلار تا مرز4/1 بالا رفته بود، دیروز به 37/1 رسید.
بااین شرایط شکاف قیمت دلار رسمی و غیر رسمی در روز گذشته به 235 تومان رسید. با توجه به روند برخی قیمتها، انتظار میرود قیمت دلار آمریکا امروز به 1325 تومان برسد.
در بازار روز گذشته قیمت یورو 10 تومان کاهش یافته و به 1820 تومان افت کرد. در همین حال قیمت پوند انگلیس با 10 تومان افزایش به رکورد 2110 تومانی در بازار ارز تهران دست یافت. صد ین ژاپن هم با 10 تومان افزایش تا 1670 تومان گران شد. ریال عربستان در این ایام مرتبا رو به افزایش دارد. دیروز قیمت آن با 3 تومان افزایش به 348 تومان رسید. در همین راستا قیمت درهم امارات با 6 تومان افزایش تا 361 تومان افزایش یافت.
تزریق دلار به بازار زیر قیمت آزاد
تزریق دلار زیر قیمت بازار آزاد از سوی صرافی برخی بانکهای دولتی در روز گذشته باعث تشکیل دوباره صفهای طولانی خرید ارز شد.
دیروز برخی صرافی بانکهای دولتی از جمله صرافی بانکهای توسعه صادرات، بانک ملت و بانک ملی به افراد عادی تنها با ارائه کارت ملی به میزان 10 هزار دلار، به شرکتها تا 50 هزار دلار و به صرافیهای مجاز تا سقف 200 هزار دلار، دلار را به نرخ 1280 تومان فروختند. همچنین روز دوشنبه نیز فروش دلار به نرخ نزدیک به قیمت دلار بازار آزاد انجام شده است. در روزهای اخیر نیز تزریق دلار به همین شرایط به صرافیها انجام شده است.
به گفته کارشناسان، تزریق ارز به قیمت نزدیک به قیمت دلار در بازار آزاد در حالی است که سیاستهای ارزی اعلام شده اخیر بانک مرکزی که مشخصا تزریق هرگونه ارز به قیمت غیر از نرخ بازار آزاد را به صرافیها ممنوع ساخته بود، با فروش ارز به شکل انجام شده در روزهای اخیر منافات جدی دارد. معاون ارزی بانک مرکزی در روزهای اخیر اعلام کرده بود که صرافان باید تنها ارز را از مردم بخرند و به آنها بفروشند.
برخی از کارشناسان نیز اقدامات اخیر نظام بانکی کشور در تزریق دلار ارزانتر از نرخ بازار با نرخ گران تر از نرخ مرجع و حتی نرخ بازار فرعی( که به تازگی در قالب سیاستهای اخیر بانک مرکزی برای کنترل بیشتر بر بازار ارز تعیین شده ) را با نیت کسب درآمد ریالی بانک مرکزی ارزیابی کردهاند.
در عین حال به نظر میرسد با تداوم افزایش قیمت دلار در بازار آزاد و عبور آن از نرخ 1300 تومان، تزریق دلار 1280 تومانی برای شکستن قیمت دلار آزاد صورت گرفته است.
این در حالی است که روز گذشته قیمت دلار در بازار آزاد با 15 تومان افزایش به 1320 تومان رسید.
در همین حال روز گذشته همراستا با افت ارزش یورو در مقابل دلار آمریکا، قیمت طلا با یک افت شدید تا غروب به 1690 دلار رسید.
از اروپا نیز خبر میرسد که نخستوزیر یونان قرار است دریافت وام و اعمال برنامه ریاضت اقتصادی در این کشور را به همه پرسی بگذارد.در پی این خبر نگاهها به اروپا و آینده یورو نگران تر شده است.
بالاخره دلار در کشور چند نرخ دارد؟
از آنجایی که هر یک از بانکهای دولتی و خصوصی و موسسات مالی و اعتباری بر اساس ذخایر ارزی و تراز معاملاتی خود قیمت متفاوتی را برای دلار اعلام میکنند، به تعداد آنها نرخ برای دلار وجود دارد. در همین حال بر اساس مقررات ارزی بانک مرکزی دلار 175 تومانی نیز که مصارفی کاملا خاص و استراتژیک دارد، در کشور موجودیت خود را حفظ کرده است. اگر دلار مرجع 1085 تومانی، دلار بازار فرعی 1193 تومانی و دلار جدیدالورود 1280 تومانی را نیز به این جمع بیافزاییم، به چند نرخ برای دلار در کشور دست خواهیم یافت.
قیمت ارزها در بازار فرعی
دیروز قیمت دلار بازار فرعی با 123ریال افزایش به 11936 ریال رسید که مسافران خارج از کشور مجبور به خرید آن شدند. در مقابل یورو در بازارفرعی با 70 ریال کاهش تا 16474ریال پایین آمد.پوند انگلیس هم در این بازار با 267 ریال افزایش به نرخ 19142 ریال فروخته شد. همچنین درهم امارات برای فروش در بازار فرعی با 33 ریال افزایش 3250 ریال تعیین شد.
بازار ارز شلوغ شد
خبرگزاری مهر نیز در گزارشی نوشت با توجه به صعود نرخ دلار طی روزهای اخیر، هجوم دلالان و سفته بازان به بازار ارز آغاز شد و از صبح سهشنبه صفهای طولانی در مقابل صرافیهای بانکی تشکیل شده است.
بنا براین گزارش با افزایش نرخ دلار در بازار اصلی و فرعی، هجوم دلالان و سفتهبازان به بازار ارز آغاز شد، به طوری که از صبح دیروز صفهای طولانی در مقابل صرافیهای بانکی تشکیل شده است.
صرافیهای بانکی به ویژه صرافیهای بانکهای ملی و ملت در خیابان فردوسی که مرکز خرید و فروش انواع ارز و دلار است، از ساعتهای آغازین روز جاری شاهد تشکیل صفهای طولانی و ازدحام جمعیت مقابل دربهای خود هستند.کارشناسان اقتصادی سیاست یکسانسازی نرخ دلار توسط بانک مرکزی را موفقیت آمیز نمیدانند. هرچه نرخ دلار توسط بانک مرکزی افزایش مییابد بازار آزاد هم نسبت به آن واکنش نشان داده و نرخها بالا میرود.بانک مرکزی در تاریخ 18 خردادماه جاری سیاست یکسانسازی نرخ ارز را در بازار آغاز کرد. محمودبهمنی چندی پیش در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه با وجود اجرای سیاست یکسان سازی نرخ دلار توسط بانک مرکزی، هنوز نرخ دلار در بازار رسمی و آزاد با یکدیگر اختلاف دارد؟ گفته است: منتظر نتیجه اجرای برنامههای ارزی خود در بازار هستیم.
این در حالی است که مسوولان اقتصادی و بانکی کشور سیاست یکسان سازی نرخ ارز توسط بانک مرکزی را موفقیت آمیز میدانند.
تناقض در گفتار و کردار
خبرگزاری فارس نیز در گزارشی نوشت: مردم و مراجعین به شعب ارزی و صرافی بانکها از ابتدای هفته جاری متوجه شدند که فقط یک بار در سال میتوانند ارز مسافرتی از طریق سیستم بانکی دریافت کنند.بنابر گزارش این خبرگزاری این تصمیم ارزی بانک مرکزی در شرایطی اجرا شد که سیاستگذار پولی و بانکی بارها در مصاحبههای خود اعلام کرده که قصد اعمال محدودیت ارزی در بازار را نداریم و مردم و تجار به راحتی میتوانند نیازهای ارزی خود را از طریق مراجعه به سیستم بانکی تامین نمایند.
البته تناقض در اجرا و اعمال سیاستهای ارزی بانک مرکزی از مهر سال گذشته تا کنون کاملا مشهود بوده؛ چراکه هر زمان از سوی بانک مرکزی اعلام شد، محدودیت ارزی نداریم در عمل اتفاقی افتاد که خلاف این سیاست را نشان داد.
زمانی که بانک مرکزی اعلام کرد محدودیت ارزی نداریم در بازار، عرضه ارز مسافرتی از سوی صرافیها محدود شد و به همین منظور از آن مقطع به بعد ارز مسافرتی تنها از طریق شعب ارزی چند بانک خاص به مردم و متقاضیان فروخته میشد.
همچنین در این مقطع علاوه بر شعب ارزی و صرافی بانکها ارز مسافرتی در فرودگاههای کشور نیز در اختیار مردم قرار میگرفت، ولی نکته اینجاست که در این شرایط و زمانی که مردم و صرافیها به شرایط تازه سیاست ارزی بازار عادت کرده بودند به یکباره سیاست جدید ارزی بازار را بار دیگر دچار شوک کرد.
در این شرایط بازهم بازار دلالی و سفته بازی داغ شد؛ افراد سودجو و دلالان برای سوءاستفاده از شرایط بوجود آمده اینبار هم سراغ صرافیهای بانکهای عرضهکننده ارز رفتند و بار دیگر خیابان فردوسی و خیابانهای دیگر که صرافی بانکها در آن وجود دارند، شاهد تشکیل صفهای طولانی است.
این اتفاق درحالی رخ میدهد که بهمنی رییس کل بانک مرکزی به دفعات تشکیل صف مقابل صرافیها برای خرید ارز را امری ناپسند اعلام کرده و از مردم خواسته برای نیازهای کاذب به بازار ارز روی نیاورند.از سوی دیگر رییس کل بانک مرکزی چندین بار گفته به قدری ارز داریم که حتی نیاز قاچاق ارز را هم تامین میکنیم، اما در این شرایط محدودیت ارزی که هر روز در قالب جدیدی اعمال میشود چه معنایی دارد؟!
این خبرگزاری گزارش داد: در خیابان فردوسی و به خصوص صرافی بانک ملی بیانگر وجود صفهای طولانی در مقابل این صرافی است و اکثر افراد حاضر در این صفها هم طبق روال معمول صرافان و افراد سودجو هستند.
طبق گفته فعالان بازار سیاست جدید بانک مرکزی مبنی بر محدودیت عرضه و فروش ارز مسافرتی سالی یک بار به هر متقاضی عامل اصلی افزایش قیمت امروز بازار ارز است.
دلایل بانک مرکزی برای ارائه ارز مسافرتی با نرخ بازار فرعی
بانک مرکزی بخشنامه ارائه ارز مسافرتی بر پایه نرخ بازار فرعی ارز را برای جلوگیری از اتلاف ارز و سودجویی دلالان، ابلاغ کرد. بانکمرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد در راستای جلوگیری از اتلاف منابع ارزی و قطع دست سودجویان، بخشنامه اخیر بانک مرکزی مبنی بر ارائه ارز مسافرتی بر پایه نرخ بازار فرعی ارز ابلاغ شد. بر پایه این گزارش، امیر رحیمی مدیر اداره سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی به نحوه پرداخت ارز مسافرتی در گذشته اشاره کرد و دلایل بانک مرکزی برای تغییر در نحوه پرداخت ارز مسافرتی را تشریح کرد.وی عنوان کرد: بر اساس اطلاعات واصله در ماههای گذشته و پس از آن که اختلاف بین نرخ رسمی ارز با بازار غیررسمی زیاد شد، بانک مرکزی تصمیم گرفت با پیش بینی مکانیزمهایی از سوء استفاده برخی افراد سودجو و فرصتطلب جلوگیری نماید.
رحیمی تاکید کرد: به همین منظور ارائه ویزای کشور مقصد، بلیت مسافرت، اصل فیش پرداخت عوارض خروج از کشور، تعهد کتبی مسافر مبنی بر خرید ارز مسافرتی فقط از یک منبع را الزامی و به بانکها اعلام کرد تا صفحه آخر گذرنامه و همچنین فیش پرداخت عوارض را به مهر «ارز مسافرتی پرداخت شد» ممهور کنند.
این مقام مسوول در بانک مرکزی تصریح کرد: ولی متاسفانه بهرغم تمامی این پیشبینیها از مبادی مختلف خصوصا بانکها مطلع شدیم که این افراد از طریق جعل، تقلب و همچنین انجام مسافرتهای صوری حتی چند ساعته نسبت به دریافت ارز مسافرتی اقدام میکردند و حتی در این رابطه با توافقات قبلی درخصوص انتفاع طرفین از ارز مسافرتی دریافتی از افرادی به صورت گروهی استفاده میشد.
مدیر اداره سیاستها و مقررات ارزی، اظهار کرد: به جز مراتب عنوان شده، ازدحام مسافرین غیرواقعی، در بانکها و کمیاب شدن بلیت مسافرتی برای مسافرین واقعی بانک مرکزی را بر آن داشت تا در راستای یکی از وظایف مهم این بانک یعنی صیانت از منابع ارزی و جلوگیری از به هدررفتن آن، بخشنامه اخیر مبنی بر ارائه ارز مسافرتی بر پایه نرخ بازار فرعی ارز را صادر نماید. رحیمی افزود: البته پرداخت ارز در بخشهای ضروری دیگر همچون ارز درمانی برای بیماران و دانشجویان اعزامی به خارج از کشور به همان صورت قبلی ادامه دارد. نرخ بازار فرعی ارز نرخی است که واحدها و شعب ارزی مستقر در مناطق آزاد بر اساس آن نسبت به فروش ارز اقدام مینمایند و توسط بانک مرکزی تعیین میشود.
بازار سکه
اما در کنار بازار ارز بازار سکه نیز حال و روز خاص خود را داشت.به دنبال افت قیمت طلا در بازارهای جهانی قیمت سکه با 3000 تومان کاهش به590 هزار تومان رسید. در این راستا قیمت نیم سکه نیز با 1000 تومان افت به 282 هزارتومان رسید. در مقابل سکه طرح قدیم و ربع سکه با 5000 تومان و 1000 تومان افزایش به ترتیب605 هزار تومان و 148 هزار تومان فروخته شد.
در بازار طلا قیمت مثقال طلای 17 عیار با 2000 تومان کاهش قیمت به 232 هزار تومان رسید.
سکه دولتی
بانک مرکزی دیروز با وجود افت قیمت جهانی طلا نرخ سکه دولتی را با 2080 تومان افزایش به 581 هزار و 360 تومان رساند.
نیم سکه نیز با 3640 تومان افزایش قیمت تا 277 هزار و 160 تومان بالا رفت. بانک مرکزی قیمت سکه گرمی را هم با 1040 تومان افزایش 74 هزار و 880 تومان تعیین کرد. اما قیمت ربعسکه بدون تغییر 144 هزار و 560 تومان باقی ماند.
قیمتها در بازارهای جهانی
روز گذشته پاپاندرو، نخستوزیر یونان در اقدامی غافلگیرکننده از تصمیم دولت وی برای به همه پرسی گذاشتن دریافت وام و اعمال برنامههای ریاضت اقتصادی در این کشور خبر داد. اقدامی که به گفته تحلیل گران باید 6 ماه پیش در مورد آن صحبت میشد. به هر حال این خبر موج گستردهای از اعتراضات را در بین رهبران اروپایی از جمله روسای جمهور فرانسه وآلمان برانگیخته است. در همین حال اخبار نگرانکننده در مورد آینده اقتصادی اروپا در گزارش اخیر سازمان همکاری اقتصادی و توسعه موجب افت ارزش یورو و طلا در مقابل دلار آمریکا شده است. قیمت طلا روز گذشته تا غروب با 23 دلار کاهش به 1702 دلار رسید. در روزهای اخیر نیز مداخله بانک مرکزی ژاپن به شکل خرید دلار آمریکا توسط ین موجب تقویت دلار آمریکا در مقابل اغلب ارزهای جهانی شد که خود به افت شدید قیمت طلا دامن زده است. آشفتگی در قیمت اونس جهانی
روز گذشته بهای اونس جهانی با افت و خیزهای زیادی مواجه بود. در ابتدای معاملات روز گذشته بهای اونس جهانی معادل 1720 دلار بود که پس از چند ساعت به 1680 دلار سقوط کرد. اما در معاملات بعداز ظهر به وقت تهران روند صعودی به خود گرفت و بار دیگر از مرز 1700 دلار گذشت.
کلمات کلیدی: دلار و ارز، طلا و سکه
بازنگری در مقررات ارزی
به دنبال شکاف ایجاد شده در بازار ارز کشور، معاونت ارزی بانک مرکزی در چهار بخش از مقررات هفتگانه ارزی کشور بازنگری کرد؛ قوانین مربوط به واردات کالا و خدمات، خدمات ارزی بین المللی، عملیات ارزی بانکها در مناطق آزاد و خارج از کشور و نهایتا نحوه رسیدگی به تعهدات ارزی ناشی از واردات کالا چهار بخشی هستند که مشمول تغییر مقررات شدهاند. بر اساس مقررات جدید، واردات به سرزمین اصلی با نرخ مرجع انجام میشود؛ اما واردات به مناطق آزاد با نرخ فرعی که نرخی نزدیک به بازار آزاد است، صورت میگیرد. بانک مرکزی در سرفصلهای 35 گانه خدمات ارزی نیز تغییراتی انجام داده است. خرید ارز مسافرتی در مقررات جدید تنها یک بار در سال امکان پذیر است و نرخ آن نیز از نرخ مرجع به نرخ بازار فرعی تغییر کرده است. اخذ جریمه در صورت گشایش اعتبارات اسنادی و وارد نکردن کالا، ممنوعیت تنزیل اسناد اعتباری گشایش شده در مناطق آزاد برای بانک های داخل و... از دیگر موارد بازنگری شده در مقررات ارزی است.
بازنگری در مقررات ارزی
گروه بازار پول – به دنبال شکاف ایجاد شده در بازار ارز کشور معاونت ارزی بانک مرکزی در چهار بخش از مقررات هفت گانه ارزی کشور بازنگری کرده است. قوانین مربوط به واردات کالا و خدمات، خدمات ارزی بینالمللی، عملیات ارزی شعب و واحدهای بانکهای مناطق آزاد تجاری و صنعتی، اقتصادی کشور و واحدهای بانکهای ایرانی خارج از کشور و نهایتا نحوه رسیدگی به تعهدات ارزی ناشی از واردات کالا چهار بخشی هستند که مشمول تغییر مقررات شدهاند.
ضوابط جدید برای واردات کالا
پس از آنکه نرخ ارز در بازار دچار شکاف شد، بانک مرکزی با هدف کاهش سوء استفادههای احتمالی اقدام به تفکیک واردات در مناطق اصلی و آزاد کرد. بر این اساس واردات به سرزمین اصلی با نرخ مرجع انجام میشود و اما واردات به مناطق آزاد با نرخ فرعی که نرخی نزدیک به بازار آزاد است، انجام میشود. در ضوابط جدید واردات کالا به کشور در شرایط گشایش اعتبارات اسنادی باید با ارائه پروانه گمرگی انجام شود. در واقع در صورت ارائه نشدن پروانه گمرکی که به معنای انجام نشدن واردات کالا است، طرف متعهد شده باید 20 درصد جریمه نقدی به ریال به میزان تعهد ارزی بپردازد. در مقررات گذشته در زمانی که اعتبارات اسنادی برای واردات کالا به سرزمین اصلی ایجاد میشد، در صورت آنکه کالایی وارد نمیشد جریمه از طرف ایجاد کننده تعهد اخذ نمیشد.
بر اساس این ابلاغیه جدید بانکهای ایرانی مجاز به تنزیل اسناد اعتبارات اسنادی مدتدار ریالی ورود کالا ازمبدأ مناطق آزاد نیستند. همچنین ارائه ارز مسافرتی نیز به یک بار در هر سال محدود شده است به نرخ بازار فرعی در اختیار مسافر قرار می گیرد. ارز لازم برای صدور کارت اعتباری نیز بر این اساس باید از بازار فرعی تامین شود.
واردات با گشایش اعتبار اسنادی: بر اساس تغییرات انجام شده در قوانین ارزی بانک مرکزی، در مورد گشایش اعتبارات اسنادی برای واردات، گشایش اعتبار اسنادی با دریافت هم ارز ریالی و فروش ارز، ارز متقاضی یا تلفیقی از دو روش با هر نسبتی با رعایت مقررات زیر امکان پذیر است:
میزان پیش دریافت برای واردات کلیه کالاها و خدمات در روز گشایش اعتبار اسنادی با تشخیص، مسوولیت و ارزیابی آن بانک از واردکننده و شرایط اعتباری وی خواهد بود. باقیمانده وجه اعتبار اسنادی باید تا روز معامله اسناد توسط واردکننده تامین شود.همچنین بر این اساس میزان پیشدریافت برای واردات کلیه کالاها و خدمات توسط وزارتخانهها و نهادهای دولتی که از بودجه عمومی استفاده میکنند و از طریق گشایش اعتبار اسنادی وارد میشوند، معادل صددرصد مبلغ اعتبار اسنادی در روز گشایش اعتبار اسنادی خواهد بود.
در مورد تمدید اسناد گشایش یافته نیز اشاره شده است: تمدید سررسید اعتبارات اسنادی گشایش شده با نرخ روز و ارز متقاضی درصورت درخواست متقاضی و قبول آن بانک بلامانع است.همچنین تمدید سررسید کلیه اعتبارات اسنادی با نرخهای صادراتی و شناور (1750 ریال) و اعتبارات اسنادی شرکتها و سازمانهای تابعه و وابسته به دستگاههای مربوطه که با نرخهای مذکور از محل سهمیه دستگاههای مذکور تخصیص ارز یافتهاند (صرف نظر از انقضای سررسید اعتبار بیش از شش ماه) با موافقت دستگاه تخصیصدهنده ارز تا پایان سال 1389 بلامانع است.در ضمن بانک مرکزی تمدید سررسید اعتبارات اسنادی طرحهای عمرانی وزارتخانهها، سازمانها و دستگاههای دولتی که اعتبارات اسنادی آنها با نرخهای صادراتی و شناور (1750 ریال) مفتوح شدهاند را به شرط آنکه وزیر یا معاونت ذیربط وزارتخانه، عمرانی بودن ماهیت اعتبار اسنادی را تایید کرده باشد بلامانع اعلام کرده است.
در مورد خطوط ریفاینانس نیز آمده است: تمدید سررسید اعتبارات اسنادی فاینانس، خطوط اعتباری کوتاه مدت (ریفاینانس)، بانک توسعه اسلامی و بانک جهانی با رعایت مفاد مجموعه مقررات ارزی - بخش تسهیلات ارزی – بلامانع است.
پیش پرداخت ارزی در گشایش اعتبارات اسنادی نیزاز دیگر قوانین مهم ارزی بانک مرکزی است. بر این اساس پرداخت بخشی از وجه اعتبار اسنادی به صورت پیش پرداخت به ذی نفع درصورت تامین وجه ریالی یا ارزی توسط خریدار حداکثر تا 25 درصد مبلغ اعتبار اسنادی در مقابل اخذ ضمانتنامه بدون قید و شرط معتبر بانکی به همان میزان با درج در شرایط اعتباراسنادی بلامانع است. همچنین پیش پرداخت بیش از 25 درصد وجه اعتباراسنادی به ذینفع در مقابل اخذ ضمانتنامه بدون قید و شرط معتبر بانکی به همان میزان با ارائه دلایل کافی میباید جهت رسیدگی به این اداره منعکس گردد.
واردات با استفاده از حواله: همچنین در زیر بخش واردات کالا با استفاده از حواله ارزی آمده است: واردات کالا با کسب مجوزهای قانونی و طی مراحل ثبت سفارش در وزارت صنعت، معدن و تجارت و رعایت سایر ضوابط و مقررات مربوط تا معادل مبلغ پانصد هزار دلار آمریکا از طریق حواله دروجه ذی نفع بلامانع است.اما واردکنندگان از محل ارز متقاضی نیز میتوانند بااستفاده از ابزارهای متداول سیستم بانکی از جمله گشایش انواع اعتباراسنادی، ثبت سفارش برات اسنادی و حواله از محل ارز متقاضی اقدام به واردات نمایند.
ممنوعیت تنزیل اسناد اعتباری گشایش شده در مناطق آزاد
گشایش اعتبار اسنادی به ریال ایران جهت واردات کالا و خدمت از کشورهای هدف و از مبدا مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی نیز قسمتی دیگر از بخش واردات کالا و خدمات است. بر این اساس واردکنندگان کالا و خدمت میتوانند با ارائه پروفرمای ریالی از سوی فروشندگان در کشورهای هدف و همچنین در مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی و نیز اوراق ثبت سفارش تایید شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با رعایت مجموعه مقررات نسبت به گشایش اعتبار اسنادی ریالی (نقدی و یا مدت دار) اقدام نمایند. در صورت احراز اطمینان بانک از ورود کالا به مقصد، تبدیل ریال به ارز برمبنای نرخ روز بلامانع است.
اصلاح اعتبار اسنادی ارزی به ریال برمبنای نرخ روز اصلاح، با دریافت اصلاحیه ثبت سفارش وزارت صنعت، معدن و تجارت بلامانع اعلام شده است. همچنین به نکتهای بسیار مهم در مورد شرایط تنزیل اسناد اعتباری اشاره شده است. بر این اساس بانکهای ایرانی مجاز به تنزیل اسناد اعتبارات اسنادی مدت دار ریالی ورود کالا از مبدا مناطق مذکور نمیباشند.
ارز مسافرتی محدود و با نرخ فرعی
بانک مرکزی در سرفصلهای 35 گانه ارائه ارز تغییراتی انجام داده است. بر این اساس 3 سرفصل از این 35 سر فصل تغییر کردهاند. بانک مرکزی فروش ارز مسافرتی را تنها به یک بار در سال و با نرخ بازار فرعی محدود کرده است. در زیر بخش خدمات ارزی و سایر مبادلات ارزی بینالمللی در این باره آمده است: فروش ارز مسافرتی برای هریک از مسافران هوایی به مقصد تمامی کشورها (به استثنای عراق و سوریه ) یک بار در سال و به میزان 2000 دلار یا معادل آن به سایر ارزها به نرخ بازار فرعی میباشد.همچنین بر این اساس فروش ارز مسافرتی برای مسافران زمینی، ریلی و دریایی یک بار در سال به مبلغ 500 دلار یا معادل آن به سایر ارزها به نرخ بازار فرعی و فروش ارز مسافرتی به مسافرین هوایی، زمینی و دریایی کشورهای عراق و سوریه نیز یکبار در سال به میزان 500 دلار یا معادل آن به سایر ارزها به نرخ بازار فرعی میباشد.نهایتا فروش ارز مسافرتی برای ایرانیان مقیم خارج از کشور یک بار در سال و به میزان نصف مبالغ فوق به نرخ بازار فرعی تعیین شده است.همچنین بانک مرکزی فروش ارز به منظور صدور کارت اعتباری با ارائه تقاضای کتبی ذینفع را حداکثر معادل 5 هزار یورو و به نرخ بازار فرعی اعلام کرده است. بر اساس تغییرات انجام شده فروش ارز مسافرتی از محل حساب تسویه لیر سوریه منتفی اعلام شده و فروش ارز به مسافرین سوریه تنها به شکل ارز مسافرتی ممکن است.
تغییرات در قوانین ارزی ناظر بر مناطق آزاد
بر اساس تغییرات انجام شده در بخش عملیات ارزی شعب و واحدهای بانکهای مناطق آزاد تجاری – صنعتی به نرخ بازار فرعی انجام می شود. بر این اساس چنانچه متقاضی ظرف مهلت سه ماه نسبت به ارائه اسناد مربوط اقدام ننماید اخذ جریمه نقدی معادل 10 درصد (ده درصد) میزان تعهد ارزی ایفا نشده به ریال به نرخ روز الزامی بوده که پس از دریافت و نگهداری جریمه مزبور به مدت 6 ماه نزد آن بانک متعاقبا باید هزینههای مربوط از مبلغ دریافتی کسر و باقیمانده به حساب خزانه واریز گردد.همچنین فروش ارز به متقاضیان بابت واریز به حسابهای ارزی اشخاص حقیقی و حقوقی مجاز نیست.
ضوابط جدید نحوه رسیدگی به تعهدات ارزی ناشی از واردات کالا
بانک مرکزی همچنین تغییراتی نظارتی در مورد تعهدات ارزی ناشی از واردات کالا انجام داده است. بر ایناساس مهلت ارائه پروانه گمرکی ورود کالا 3 ماه تعیین شده است و درصورت درخواست واردکننده و ارائه اسناد مثبته مبنی بر ورود کالا به گمرک، تمدید مهلت ارائه پروانه سبز گمرکی توسط آن بانک برای اعتبار،برات و حواله با مبلغ معادل یا بیش از پانصدهزار دلارحداکثر تا 3 ماه دیگر از انقضای مهلت 3 ماهه اولیه بلامانع خواهد بود.
کلمات کلیدی: دلار و ارز
هشدار پلیس به خریداران دلار سیاه
واحد مرکزی خبر- رییس پلیس اداره مهاجرت و گذرنامه نیروی انتظامی با اشاره به فعالیت برخی کلاهبرداران آفریقایی تبار در بازار ارز، به خریداران دلار و یورو هشدار داد.
سردار سرتیپ صادقی در جمع خبرنگاران گفت: با وجود دستگیری 11 تبعه یکی از کشورهای آفریقایی در دو ماه گذشته که به فروش کاغذهای سیاه با عنوان دلار مبادرت میکردند، در یک ماه گذشته نیز شکایتهایی در این زمینه به پلیس ارائه شده است. وی با بیان اینکه کلاهبرداران با استفاده از این شیوه 50 ، 80 و 160 میلیون تومان کلاهبرداری کردهاند، افزود: مجرمان در کمین هموطنانمان هستند و خریداران دلار نباید فریب ترفندهای آنان را بخورند. سردار صادقی به شیوه فعالیت باند کلاهبردار موسوم به باند دلار سیاه اشاره کرد و گفت: این افراد با شناسایی افراد خریدار، دلارهای یک و صد دلاری را که به مواد سیاه آغشته شده بود با نصف قیمت به فروش میرساندند و با محلولی خاص لایه سیاه رنگ را پاک میکردند. وی با بیان اینکه کلاهبرداران در اظهاراتشان عنوان میکردند که این دلارها از کمکهای سازمان ملل به مردم سومالی است، گفت: آنان به طعمههای خود میگفتند که چاپ دلار در سه مرحله انجام میشود که دو مرحله آن یعنی چاپ نامرئی و سیاه شدن آن در خارج از کشور انجام میشود و آنان مرحله پاک کردن مواد سیاه از پول را با مواد مخصوص انجام میدهند.سردار صادقی گفت: در هنگام معامله نیز بستههای حاوی کاغذهای سیاه بدون ارزش را به جای دلار به خریداران میدادند و تا 48 ساعت به نیت آوردن محلول پاک کننده، خریداران را از باز کردن بستهها منع میکردند. سردار صادقی گفت: در بررسیهای صورت گرفته در آزمایشگاه مشخص شد که این محلول، همان مواد شوینده است. رییس پلیس اداره مهاجرت و گذرنامه نیروی انتظامی افزود: سه نفر از این باند 11 نفره با مراجعه به اداره مهاجرت شناسایی شدند و در بازرسی از وسایل و محل سکونتشان تعداد زیادی کاغذهای سیاه در ابعاد دلار و مهر جعلی سازمان ملل کشف شد و همدستان شان نیز دستگیر شدند. سردار صادقی گفت: سه مورد کلاهبرداری که در یک ماه گذشته انجام شده نیز به این شیوه بوده است، اما هنوز کلاهبرداران دستگیر نشده اند و لازم است هموطنانمان هوشیار باشند.یکی از مالباختگان که 80 میلیون تومان متضرر شده بود، برای حفظ آبرو از مصاحبه خودداری کرد.
کلمات کلیدی: دلار و ارز
بازار ارز و طلا در روز گذشته به شدت از دو عامل در حوزه پولی تاثیر پذیرفت و به سرعت با کاهش تقاضا و افت قیمتها روبهرو شد و قیمت دلار با 18 تومان کاهش تا 1257 تومان پایین آمد. خبر افزایش نرخ سود اوراق مشارکت تا 17 درصد و رفع ممنوعیت معامله پیش از سررسید آنها در بانکها به سرعت توجه سرمایهگذاران را از بازار ارز و سکه به سوی بانکها معطوف کرد. افت قیمت طلا در بازار جهانی نیز منجر به کاهش 5000 تومانی سکه شد.
دلار 18 تومان ارزان شد
گروه بازار پول_ قیمت سکه در بازار داخلی به دنبال افت قیمت طلا در بازارهای جهانی 5000 تومان کاهش داشت. در همین حال قیمتها در بازار ارز به دلیل توجه بیشتر فعالان اقتصادی به امکانات ارزی بازار فرعی و قیمت تعادلی ارز در این بازار، نرخ دلار بازار آزاد با 18 تومان کاهش روبهرو شد. قیمت سکه دولتی دیروز تغییری نداشت. در سطح بازار خبر میرسد که تقاضای زیادی برای خرید ارز در روز گذشته وجود نداشته است.
بازار سکه
روز گذشته قیمت سکه بهار آزادی با 5000 تومان کاهش تا 565 هزار تومان پایین آمد.قیمت خرید سکه نیز در این بازار 560 هزار تومان اعلام شد. نرخ سکه طرح قدیم هم با 5000 تومان کاهش تا 590 هزار تومان پایین آمد. اختلاف قیمت خرید و فروش این سکه در بازار 10 هزار تومان اعلام شد. نیم سکه در بازار دیروز تغییری نداشت و قیمت خرید و فروش آن به ترتیب 260 و 265 هزار تومان اعلام شد.
قیمت فروش ربع سکه 1000 تومان کاهش داشت و به 143 هزار تومان تومان رسید. قیمت خرید آن نیز 140 هزار تومان در تابلو معاملات سکه فروشان درج شد. نرخ خرید و فروش سکه گرمی که ظاهرا به دلیل کاهش تقاضا چندان نوسان ندارد، همچنان 70 و 75 هزار تومان تعیین شده است.
سکههای بانکی
بانک مرکزی دیروز قیمت سکههای دولتی را تغییر نداد. سکه بهار آزادی 554 هزار و 320 تومان تعیین شد. نیم سکه 257 هزار و 400 تومان، ربع سکه 140 هزار و 400 تومان وسکه گرمی 72 هزار و 800 تومان از سوی بانک مرکزی تعیین شدند.
بازار ارز
روز گذشته قیمت دلار در بازار با 18 تومان کاهش تا 1257 تومان پایین آمد. بانک مرکزی قیمت دلار مرجع را با 5 ریال افزایش 10665 ریال تعیین کرد. قیمت دلار در بازار فرعی نیز 1180 تومان اعلام شد که نسبت به روز قبل از آن 10 تومان افزایش داشت.
اختلاف قیمت ارز رسمی و غیر رسمی در روز گذشته 191 تومان بود. یورو در بازار دیروز بدون تغییر در سطح تا 1740 تومان باقی ماند. در عوض پوند انگلیس نیز با 10 تومان افزایش به نرخ 2005 تومان فروخته شد. درهم امارت 1 تومان گران شد و به 347 تومان رسید.
با توجه به قیمت 347 تومانی درهم امارات، احتمال افزایش قیمت دلار آمریکا تا 1266 تومان وجود دارد. روز گذشته با وجود تهدیدهای غرب حواله ارز از طریق دبی و ترکیه امکانپذیر بود.
طلا در بازارهای جهانی
انتشار برخی اخبار مبنی بر توافق بر سر افزایش میزان اعتبار صندوق نجات اروپا تا 2 تریلیون یورو در آینده و توافق برای تصویب طرح 5/607 میلیارد دلاری کمک به کشورهای ورشکسته اروپا از جمله یونان تقاضا برای داراییهای امن(safe-haven) را کاهش داده است. با این وجود قیمت طلا تا غروب روز گذشته پس از افت تا سطح 1643 دلار، دوباره افزایش یافت و به 1655 دلار رسید.
از اروپا همچنین خبر میرسد که رتبه اعتباری اسپانیا این بار توسط موسسه رتبهسنجی مودیز کاهش یافت. پیشتر رتبه اعتباری این کشور توسط موسسات رتبهسنجی فیچ و استاندارد اندپورز نیز کاهش یافته بود.
وزیر دارایی آلمان در روزهای اخیر اظهارنظرهای زیادی در مورد نشست آتی کشورهای عضو یورو در مورد تسهیلات نجات اروپا کرده است. در تازهترین اظهارات وی از افزایش میزان اعتبارات صندوق نجات اروپا تا 1 تریلیون یورو در قالب مدلهای بیمهای سخن گفته است. در عین حال خبر میرسد که روسای جمهور آلمان و فرانسه بر سر افزایش دارایی این صندوق تا 2 تریلیون یورو نیز به توافق رسیدهاند. انتشار این اخبار از یک سو موجب افزایش شاخصها در بورسهای سراسر دنیا شده و از سوی دیگر تقاضا برای داراییهای امن همچون طلا را کاهش داده است.
کلمات کلیدی: دلار و ارز، طلا و سکه